Εκατόν πενήντα δύο χρόνια μετά την κατασκευή του (το 1864) ο φάρος του Αγίου
Ιωάννη στο ομώνυμο ακρωτήριο, ένας από τους πιο παλιούς του Eλληνικού φαρι-
κού δικτύου (αριθμεί σήμερα σε όλη την Ελλάδα 120 παραδοσιακούς φάρους) ήταν
ο προορισμός της πεζοπορικής μας διαδρομής την Κυριακή 28 του Φεβρουαρίου
του 2016.Αφορμή της πεζοπορικής μας διαδρομής αυτής ήταν η ευαισθητοποίηση
του κόσμου, σε μια προσπάθεια που έχει ξεκινήσει ο Δήμος Αγίου Νικολάου για
την επισκευή του πύργου και την αναστήλωση του τμήματος που έχει καταρρεύσει
και απειλεί με καταστροφή την εντυπωσιακή κατασκευή.Tα ευχάριστα νέα πάντως
ήρθαν λίγες ημέρες πρίν όταν και ανακοινώθηκε ότι το μνημείο αυτό χαρακτηρίστη-
κε επίσημα διατηρητέο, αναμένεται η καταχώρηση της απόφασης στην εφημερίδα
κυβερνήσεως,κάτι που διευκολίνει και συντομεύει την διαδικασία αναστήλωσης!!!
Η χαρά μας έτσι έγινε ακόμα μεγαλύτερη και η πεζοπορία-επίσκεψη στο φάρο απέ-
κτησε μεγαλύτερη αξία για τους 50 πεζοπόρους που ακολούθησαν τον Σύλλογο μας
στην Κυριακάτικη εξόρμηση με την ευχή την επόμενη φορά που θα περπατήσουμε
εκεί να αντικρύσουμε μια "άλλη εικόνα.."
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Ξεκινήσαμε την πεζοπορία από την περιοχή των ανεμογεννητριών, περπατήσαμε
από αγροτικούς δρόμους και περάσαμε από ερείπια παλαιών μαντρών της περιοχής
μέχρι το κατάλευκο εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη.Δίπλα από το εγκαταλλελημένο
από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μικρό οχυρό-παρατηρητήριο με την εντυπωσι-
ακή θέα ακολουθήσαμε το παλιό μονοπάτι και κατηφορίσαμε προς την "Χωματί-
στρα" το μικρό υπήνεμο κολπίσκο, καταφύγιο των ψαράδων της περιοχής.Τα ίχνη
του παλιού μονοπατιού μας "πέρασαν"από το σημείο που οι Γερμανοί την κατοχή
χρησιμοποιούσαν σαν φυσικό παρατηρητήριο, όπου υπάρχουν πέτρινοι βράχοι
γεμάτοι απολιθωμένα όστρακα, μαρτυρώντας ένα μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο.
Εντυπωσιακή είναι και εδώ η θέα, αφού όταν ο καιρός το επιτρέπει μπορεί κανείς
να διακρύνει στον ορίζοντα, σε πολλή μεγάλο άνοιγμα και απόσταση.Από τον μι-
κρό κόλπο της "Χωματίστρας" ξεκινάει το στενό και απόκρημνο μονοπάτι που
μετά από δεκάλεπτο περπάτημα, πάνω από την αφρισμένη θάλασσα σε οδηγεί στο
"φανάρι" όπως λένε το Φάρο οι ψαράδες της περιοχής.Πριν πάρεις όμως το μονο-
πάτι στην κορυφή του λόφου δίπλα στην "χωματίστρα" διακρίνεις τα λιγοστά ερεί-
της παλιάς ενετικής βίγλας του ακρωτηρίου.
Η ΠΑΛΙΑ ΒΙΓΛΑ ΤΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ
Αρχικά τα παλιά χρόνια εδώ στο βορειότερο άκρο του Μεραμπέλλου, στο ακρω-
τήρι του Αφορεσμένου ή του Αγίου Ιωάννη, υπήρχε πύργος και σκοπιά.Η βίγλα
και το ακρωτήριο αποτυπώνονται σε βενετικούς χάρτες. Από τη θέση αυτή είναι
ορατές οι σκοπιές Mesagorchia, Άσπρο Άρμι, Βαγί, Βρωμολίμνη, Γιαλού το Κε-
φάλι, Συκιά και τα μοναστήρια του Αγίου Παντελεήμονα του Κάλυβος και του
Προφήτη Ηλία στο Σκινιά. Συμμετείχε στο παγκρήτιο δίκτυο των ενενήντα πέντε
παράκτιων σκοπιών και ανήκε στο δίκτυο φρούρησης του έτους 1590 και του
έτους 1633. Το 1663 προβλεπόταν για αυτήν κανόνι για την αποστολή σημάτων
και εικοσιτετράωρη φύλαξη από έξι κατοίκους της Φουρνής στο χώρο του πύ-
ργου και επιπλέον τριών ανδρών τη νύχτα χαμηλότερα από τον πύργο. Για το
παγκρήτιο δίκτυο, με βάση τις αναλύσεις ορατότητας στα GIS έχει διαπιστωθεί
ότι οι θέσεις φρούρησης έχουν όντως τις απαραίτητες οπτικές επαφές για τη
μεταφορά των σημάτων από το καστέλι του Μεραμπέλλου -που λάμβανε από
βίγλα της Παχιάς Άμμου- στη χερσόνησο της Κολοκύθας και στο Ακρωτήρι
του Αγίου Ιωάννη, που έστελνε στη νήσο Ντία. (Πηγή : http://new.ims.forth.gr)
ΦΑΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ (ΑΦΟΡΕΣΜΕΝΟΣ)
Ένα από τα σημαντικότερα σύγχρονα μνημεία που δίνουν το στίγμα της Ελλάδας
και την περίοπτη θέση που κατείχε ανέκαθεν η χώρα μας στην παγκόσμια ναυτική
ιστορία είναι οι ΦΑΡΟΙ.Ο εδώ σημερινός φάρος όπως σώζεται κατασκευάστηκε
το 1864 από την Γαλλική Εταιρεία Φάρων. Το ύψος του πύργου του είναι 9 μέτρα
και το εστιακό του ύψος είναι 49 μέτρα. Βρίσκεται στην άκρη του ακρωτηρίου ΄
Αγιος Ιωάννης και εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1912-13 μετά την
λήξη των Βαλκανικών Πολέμων.Στό ακρωτήριο φυσούν πάντοτε μανιασμένοι
άνεμοι και τα κύματα χτυπούν αλύπητα τα βράχια,αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος
που ονομάστηκε το ακρωτήριο ΑφορεσμένοςΣτο σημείο εδώ η παράδοση θέλει
να βρίσκεται θαμένος ο Καιάφας,ο οποίος όταν μετά την σταύρωση του Χριστού
πηγαίνοντας στην Ρώμη για να συναντήσει το Καίσαρα πέθανε πάνω στο πλοίο
που τον μετέφερε και οι άνδρες του τον έβγαλαν στην ακτή και τον έθαψαν.Η θά-
λασσα στο σημείο αυτό είναι πάντα ταραγμένη από τότε και το ακρωτήρι ονομά-
στηκε "Αφορεσμένος" αφού εκεί βρίσκεται θαμένος αυτος που σταύρωσε τον
Ιησού.
ΟΙ ΦΑΡΟΙ
Η ονομασία των φάρων συνδέεται άμεσα με τον πύργο που έκτισε στο Αιγυπτι-
ακό νησί Φάρος, στα ανατολικά της εισόδου του λιμανιού της Αλεξάνδρειας, ο
μεγάλος Αρχιτέκτονας των Ελληνιστικών χρόνων Σώστρατος. Ο πύργος κτίστηκε
στις αρχές του 3ου π.Χ. αιώνα και κατέρρευσε από σεισμό τον 8ο μ. Χ. αιώνα.
Από το όνομα αυτού του νησιού της Αιγύπτου πήραν την ονομασία τους όλοι οι
πυρσοφόροι πύργοι, οι οποίοι χρησίμευαν για την επισήμανση της πορείας των
πλοίων εκτοπίζοντας κάθε άλλη γνωστή μέχρι τότε ονομασία. Μέχρι τον 18ο αι-
ώνα στη λειτουργία των φάρων χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή της φλόγας,
ως καύσιμη ύλη, τα ξύλα, τα κάρβουνα, ή ακόμη και διάφορες ρητίνες. Οι απαι-
τήσεις όμως της ασφαλούς ναυσιπλοΐας για ανεγέρσεις φάρων σε δυσπρόσιτες
περιοχές όπως οι ύφαλοι, οι σκόπελοι, οι βραχονησίδες κ.ά. και η ανάγκη επά-
νδρωσης των φάρων αυτών,οδήγησε την έρευνα στην κατασκευή φωτιστικών
μηχανημάτων που δεν απαιτούσαν την καθημερινή ανθρώπινη παρουσία.
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Για την επιστροφή μας ακολουθήσαμε δυτική πορεία σε παλιό μονοπάτι κατά
μήκος της ακτογραμμής, στο άγριο και απόκρυμνο τοπίο της περιοχής, με τα
γυμνά βράχια που "δέρνονται" από τον αέρα και την αλμύρα, χαρακτηριστικά
των βόρειων ακτών του Μεραμπέλλου, που οδηγεί προς τον ΄Αγιο Αντώνιο και
τα Βλυχάδια.Περίπου μετά από είκοση λεπτά περπάτημα συναντάμε το μονο-
πάτι που από τα παράλια ανεβαίνει ,από την περιοχή "Αυλάκι" όπως λέγεται η
ρεματία, στον Βρουχά.Γεμάτοι εικόνες από το εντυπωσιακό τμήμα αυτό της
περιοχής μας τρεματίσαμε την διαδρομή μας μετά από 4,5 ώρες έχοντας δια-
νύσει απόσταση 8,5 χιλιομέτρων στην βόρεια ακτογραμμή του νομού μας.Η
ευχή μας την επόμενη φορά να υπάρχει ακόμα πιο σοβαρή εξέλιξη στο θέμα
της αναστήλωσης του Φάρου ώστε ένα εντυπωσιακό μνημείο να κοσμεί την
είσοδο του μεραμπελιώτικου κόλπου.Ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικο-
λάου, τα μέλη και φίλοι του, στηρίζουν με κάθε τρόπο την προσπάθεια αυτή
του Δήμου και προτίθονται να προσφέρουν όποια εθελοντική εργασία ζητηθεί
τόσο στο έργο ανάπλασης αλλά και πρόσβασης στον φάρο "του Αφορεσμένου"
Ιωάννη στο ομώνυμο ακρωτήριο, ένας από τους πιο παλιούς του Eλληνικού φαρι-
κού δικτύου (αριθμεί σήμερα σε όλη την Ελλάδα 120 παραδοσιακούς φάρους) ήταν
ο προορισμός της πεζοπορικής μας διαδρομής την Κυριακή 28 του Φεβρουαρίου
του 2016.Αφορμή της πεζοπορικής μας διαδρομής αυτής ήταν η ευαισθητοποίηση
του κόσμου, σε μια προσπάθεια που έχει ξεκινήσει ο Δήμος Αγίου Νικολάου για
την επισκευή του πύργου και την αναστήλωση του τμήματος που έχει καταρρεύσει
και απειλεί με καταστροφή την εντυπωσιακή κατασκευή.Tα ευχάριστα νέα πάντως
ήρθαν λίγες ημέρες πρίν όταν και ανακοινώθηκε ότι το μνημείο αυτό χαρακτηρίστη-
κε επίσημα διατηρητέο, αναμένεται η καταχώρηση της απόφασης στην εφημερίδα
κυβερνήσεως,κάτι που διευκολίνει και συντομεύει την διαδικασία αναστήλωσης!!!
Η χαρά μας έτσι έγινε ακόμα μεγαλύτερη και η πεζοπορία-επίσκεψη στο φάρο απέ-
κτησε μεγαλύτερη αξία για τους 50 πεζοπόρους που ακολούθησαν τον Σύλλογο μας
στην Κυριακάτικη εξόρμηση με την ευχή την επόμενη φορά που θα περπατήσουμε
εκεί να αντικρύσουμε μια "άλλη εικόνα.."
 | |
| Mια υπέροχη startrail νυκτερινή λήψη στο φάρο από τον Δ.Παπαθανάση |
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Ξεκινήσαμε την πεζοπορία από την περιοχή των ανεμογεννητριών, περπατήσαμε
από αγροτικούς δρόμους και περάσαμε από ερείπια παλαιών μαντρών της περιοχής
μέχρι το κατάλευκο εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη.Δίπλα από το εγκαταλλελημένο
από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μικρό οχυρό-παρατηρητήριο με την εντυπωσι-
ακή θέα ακολουθήσαμε το παλιό μονοπάτι και κατηφορίσαμε προς την "Χωματί-
στρα" το μικρό υπήνεμο κολπίσκο, καταφύγιο των ψαράδων της περιοχής.Τα ίχνη
του παλιού μονοπατιού μας "πέρασαν"από το σημείο που οι Γερμανοί την κατοχή
χρησιμοποιούσαν σαν φυσικό παρατηρητήριο, όπου υπάρχουν πέτρινοι βράχοι
γεμάτοι απολιθωμένα όστρακα, μαρτυρώντας ένα μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο.
Εντυπωσιακή είναι και εδώ η θέα, αφού όταν ο καιρός το επιτρέπει μπορεί κανείς
να διακρύνει στον ορίζοντα, σε πολλή μεγάλο άνοιγμα και απόσταση.Από τον μι-
κρό κόλπο της "Χωματίστρας" ξεκινάει το στενό και απόκρημνο μονοπάτι που
μετά από δεκάλεπτο περπάτημα, πάνω από την αφρισμένη θάλασσα σε οδηγεί στο
"φανάρι" όπως λένε το Φάρο οι ψαράδες της περιοχής.Πριν πάρεις όμως το μονο-
πάτι στην κορυφή του λόφου δίπλα στην "χωματίστρα" διακρίνεις τα λιγοστά ερεί-
της παλιάς ενετικής βίγλας του ακρωτηρίου.
Η ΠΑΛΙΑ ΒΙΓΛΑ ΤΟΥ ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ
Αρχικά τα παλιά χρόνια εδώ στο βορειότερο άκρο του Μεραμπέλλου, στο ακρω-
τήρι του Αφορεσμένου ή του Αγίου Ιωάννη, υπήρχε πύργος και σκοπιά.Η βίγλα
και το ακρωτήριο αποτυπώνονται σε βενετικούς χάρτες. Από τη θέση αυτή είναι
ορατές οι σκοπιές Mesagorchia, Άσπρο Άρμι, Βαγί, Βρωμολίμνη, Γιαλού το Κε-
φάλι, Συκιά και τα μοναστήρια του Αγίου Παντελεήμονα του Κάλυβος και του
Προφήτη Ηλία στο Σκινιά. Συμμετείχε στο παγκρήτιο δίκτυο των ενενήντα πέντε
παράκτιων σκοπιών και ανήκε στο δίκτυο φρούρησης του έτους 1590 και του
έτους 1633. Το 1663 προβλεπόταν για αυτήν κανόνι για την αποστολή σημάτων
και εικοσιτετράωρη φύλαξη από έξι κατοίκους της Φουρνής στο χώρο του πύ-
ργου και επιπλέον τριών ανδρών τη νύχτα χαμηλότερα από τον πύργο. Για το
παγκρήτιο δίκτυο, με βάση τις αναλύσεις ορατότητας στα GIS έχει διαπιστωθεί
ότι οι θέσεις φρούρησης έχουν όντως τις απαραίτητες οπτικές επαφές για τη
μεταφορά των σημάτων από το καστέλι του Μεραμπέλλου -που λάμβανε από
βίγλα της Παχιάς Άμμου- στη χερσόνησο της Κολοκύθας και στο Ακρωτήρι
του Αγίου Ιωάννη, που έστελνε στη νήσο Ντία. (Πηγή : http://new.ims.forth.gr)
ΦΑΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ (ΑΦΟΡΕΣΜΕΝΟΣ)
Ένα από τα σημαντικότερα σύγχρονα μνημεία που δίνουν το στίγμα της Ελλάδας
και την περίοπτη θέση που κατείχε ανέκαθεν η χώρα μας στην παγκόσμια ναυτική
ιστορία είναι οι ΦΑΡΟΙ.Ο εδώ σημερινός φάρος όπως σώζεται κατασκευάστηκε
το 1864 από την Γαλλική Εταιρεία Φάρων. Το ύψος του πύργου του είναι 9 μέτρα
και το εστιακό του ύψος είναι 49 μέτρα. Βρίσκεται στην άκρη του ακρωτηρίου ΄
Αγιος Ιωάννης και εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1912-13 μετά την
λήξη των Βαλκανικών Πολέμων.Στό ακρωτήριο φυσούν πάντοτε μανιασμένοι
άνεμοι και τα κύματα χτυπούν αλύπητα τα βράχια,αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος
που ονομάστηκε το ακρωτήριο ΑφορεσμένοςΣτο σημείο εδώ η παράδοση θέλει
να βρίσκεται θαμένος ο Καιάφας,ο οποίος όταν μετά την σταύρωση του Χριστού
πηγαίνοντας στην Ρώμη για να συναντήσει το Καίσαρα πέθανε πάνω στο πλοίο
που τον μετέφερε και οι άνδρες του τον έβγαλαν στην ακτή και τον έθαψαν.Η θά-
λασσα στο σημείο αυτό είναι πάντα ταραγμένη από τότε και το ακρωτήρι ονομά-
στηκε "Αφορεσμένος" αφού εκεί βρίσκεται θαμένος αυτος που σταύρωσε τον
Ιησού.
ΟΙ ΦΑΡΟΙ
Η ονομασία των φάρων συνδέεται άμεσα με τον πύργο που έκτισε στο Αιγυπτι-
ακό νησί Φάρος, στα ανατολικά της εισόδου του λιμανιού της Αλεξάνδρειας, ο
μεγάλος Αρχιτέκτονας των Ελληνιστικών χρόνων Σώστρατος. Ο πύργος κτίστηκε
στις αρχές του 3ου π.Χ. αιώνα και κατέρρευσε από σεισμό τον 8ο μ. Χ. αιώνα.
Από το όνομα αυτού του νησιού της Αιγύπτου πήραν την ονομασία τους όλοι οι
πυρσοφόροι πύργοι, οι οποίοι χρησίμευαν για την επισήμανση της πορείας των
πλοίων εκτοπίζοντας κάθε άλλη γνωστή μέχρι τότε ονομασία. Μέχρι τον 18ο αι-
ώνα στη λειτουργία των φάρων χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή της φλόγας,
ως καύσιμη ύλη, τα ξύλα, τα κάρβουνα, ή ακόμη και διάφορες ρητίνες. Οι απαι-
τήσεις όμως της ασφαλούς ναυσιπλοΐας για ανεγέρσεις φάρων σε δυσπρόσιτες
περιοχές όπως οι ύφαλοι, οι σκόπελοι, οι βραχονησίδες κ.ά. και η ανάγκη επά-
νδρωσης των φάρων αυτών,οδήγησε την έρευνα στην κατασκευή φωτιστικών
μηχανημάτων που δεν απαιτούσαν την καθημερινή ανθρώπινη παρουσία.
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Για την επιστροφή μας ακολουθήσαμε δυτική πορεία σε παλιό μονοπάτι κατά
μήκος της ακτογραμμής, στο άγριο και απόκρυμνο τοπίο της περιοχής, με τα
γυμνά βράχια που "δέρνονται" από τον αέρα και την αλμύρα, χαρακτηριστικά
των βόρειων ακτών του Μεραμπέλλου, που οδηγεί προς τον ΄Αγιο Αντώνιο και
τα Βλυχάδια.Περίπου μετά από είκοση λεπτά περπάτημα συναντάμε το μονο-
πάτι που από τα παράλια ανεβαίνει ,από την περιοχή "Αυλάκι" όπως λέγεται η
ρεματία, στον Βρουχά.Γεμάτοι εικόνες από το εντυπωσιακό τμήμα αυτό της
περιοχής μας τρεματίσαμε την διαδρομή μας μετά από 4,5 ώρες έχοντας δια-
νύσει απόσταση 8,5 χιλιομέτρων στην βόρεια ακτογραμμή του νομού μας.Η
ευχή μας την επόμενη φορά να υπάρχει ακόμα πιο σοβαρή εξέλιξη στο θέμα
της αναστήλωσης του Φάρου ώστε ένα εντυπωσιακό μνημείο να κοσμεί την
είσοδο του μεραμπελιώτικου κόλπου.Ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικο-
λάου, τα μέλη και φίλοι του, στηρίζουν με κάθε τρόπο την προσπάθεια αυτή
του Δήμου και προτίθονται να προσφέρουν όποια εθελοντική εργασία ζητηθεί
τόσο στο έργο ανάπλασης αλλά και πρόσβασης στον φάρο "του Αφορεσμένου"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου