ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΘΡΥΠΤΗ - ΠΕΥΚΙΑΣ - ΔΑΣΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΣΤΗΝ ΠΑΠΟΥΡΑ

Η Θρυπτή (ή "στ'αόρη" όπως είναι πιο γνωστή στους ντό-πιους) είναι ένας
παραδοσιακός όμορφος οικισμός στο μικρό οροπέδιο σε 860μ. υψόμετρο που
σχηματίζεται ανάμεσα στίς κορφές των Σητειακών βουνών(Αφέ-ντης (1.476 μ),
Παπούρα (1.010 μ), Κλήρος (912 μ) και το θεαματικό φαράγγι του Χα ).
Ήταν άγνωστη στον περισσότερο κόσμο,μέχρι που η πρόσβαση εκεί
μετά την κατασκευή δρόμου (συνδυασμός ασφάλτινου και τσιμεντένιου) γίνε-
ται σχετικά εύκολα από το Κάτω Χωριό Ιεράπετρας(11 χλμ) στο οποίο ανήκει
και ο οικισμός της Θρυπτής.

Η περιοχή φημίζεται για τα αμπέλια της από τα οποία  παράγονται υπέροχο κρα-
σί και ρακί,αλλά και για τις αχλαδιές,μηλιές,καρυδιές,κυδωνιές με τους νόστι-
μους καρπούς τους.Το χωριό είναι χτισμένο πάνω σε μικρούς λόφους γύρω
από την πεδιάδα.Δεν δίνει την εντύπωση για ενωμένο οικισμό,και αυτό γιατί τα
μικρά σπίτια (οι μαγατζέδες) είναι σκορπισμένα στις πεζούλες των αμπελιών
και χωρίζετε στις περιοχές : το  Πρόβαρμα(το πρώτο μόλις φτάνουμε),τον Λάκο
(το κυρίως οροπέδιο),την Ψαρή (η πλαγιά πρός την κορυφή Αφέντης),την Πα-
πούρα στα βόρεια και στα ανατολικά το Δακαλεύρι και το Τσαμάντι(που ανήκει
στο Καββούσι) Η κατασκευή των μαγατζέδων είναι απλή και τα υλικά απλά ,
πέτρα  ξύλο και χώμα ενώ υπάρχουν βέβαια σήμερα και οι  σχετικά άκομψες
κατασκευές που βεβηλώνουν τον όμορφο χαρακτήρα  του οικισμού

Τα όρη της Θρυπτής είναι η πέμπτη μεγάλη οροσειρά της Κρήτης (μετά τα
Λευκά Όρη, τον Ψηλορείτη, τη Δίκτη και τα Αστερούσια), με υψηλότερη κο-
ρυφή τον Αφέντη(1476 μ.) Μέρος της αποτελεί Καταφύγιο ʼγριας Ζωής, κα-
θώς φιλοξενεί σήμερα αρκετά ζευγάρια του γυπαετού της Κρήτης, ενώ σ’ αυ-
τήν εντοπίζεται μια Περιοχή Κοινοτικού Ενδιαφέροντος (pSCI) του Ευρωπαϊ-
κού Δικτύου Natura 2000 (GR 4320005) και μια Ζώνη ειδικής Προστασίας
(SPA, GR 4320014).Στα νότια του οικισμού υπάρχει ένα μοναδικό πευκοδά-
σος(όσο έχει απομείνει από τις πυρκαγιές),τραχείας πέυκης (Pinus brutia) 
και το εντυπωσιακό  φαράγγι του Χά.Αυτή πάντως την Κυριακή η ομάδα μας
βρέθηκε το πρωί της Κυριακής στην Θρυπτή κάτω από "πολικές συνθήκες"
(το θερμόμετρο έδειχνε 2 βαθμούς) για μια κυκλική διαδρομή ανάμεσα στις
αναβαθμίδες (πεζούλες) με τα αμπέλια που αυτή την εποχή γυμνά από φύλλα
σαν να βρίσκονται σε χειμερία νάρκη περιμένουν την άνοιξη για να πρασινί-
σουν όλο το οροπέδιο.

Η διαδρομή μας ξεκίνησε από την μικρή πλατεία στην είσοδο του οικισμού
από όπου προσπαθώντας να ζεσταθούμε τραβήξαμε ανατολικά και σε περί-
που εκατό μέτρα αρχίσαμε ανηφορική πορεία από τα δεξιά.Ο τσιμεντένιος
δρόμος ανηφορίζει από εκεί που κάποτε υπήρχε ένα όμορφο μονοπάτι,τμή-
ματα του οποίου συναντάμε παραπάνω καθώς συνεχίζουμε ανάμεσα από τις
πεζούλες και τις καρυδιές.Μια πρώτη στάση στην βρύση της "Ψαρής" για με-
ρικές ανάσες και λίγες γουλιές από το παγωμένο νερό και συνεχίζουμε για
άλλα περίπου πεντακόσια μέτρα μέχρι τον "πευκιά" το μικρό πυκνό δάσος
που σηματοδοτεί το τέλος των αμπελιών μιας και από δω και πάνω αρχίζει
το άγριο βραχώδες τοπίο του Αφέντη (1457μ.).Από το σημείο που βρισκόμα-
στε έχουμε μια πανοραμική εικόνα του οικισμού μπροστά από την βουνό Πα-
πούρα όπου και βρίσκεται το επόμενο σημείο της διαδρομής μας.

Η πορεία μας μετά τον "πευκιά" στρέφεται σε βόρεια πάνω σε αγροτικό δρό-
μο που ανταμώνει μετά από λίγο το σημείο που περνά το μονοπάτι Ε4 όπως
έρχεται από το κέντρο του οικισμού με κατεύθυνση ανατολικά για να μπει
στην επαρχία Σητείας και προς το κοντινότερο χωριό το Ορεινό.Η διαδρομή
του Ε4 είναι σχεδόν όλη πάνω σε χωματόδρομους και στο διασταύρι εδώ
εμείς συνεχίζουμε βόρεια πάνω στο δρόμο για το "Δακαλεύρι".Μπροστά μας
είναι το βουνό "Παπούρα" που κρύβει την θέα προς τα δυτικά και εμείς μετά
από πορεία περίπου είκοση λεπτών ακολουθούμε τον δρόμο που με κατεύ-
θυνση νοτιοδυτική μας φέρνει στο δυτικότερο σημείο του βουνού όπου βρί-
σκεται το δασικό παρατηρητήριο, κτισμένο σε ένα σημείο με φοβερή θέα
Ακριβώς από κάτω κάθετα σχεδόν ενιακόσια μέτρα βλέπουμε την περιοχή
του "Αναδασμού" της Παχείας Άμμου με το Μοναστηράκι και την Βασιλική
και αριστερά μας απλώνεται το στενότερο τμήμα της Κρήτης ο "ισθμός της
Ιεράπετρας"

Ο ισθμός της Ιεράπετρας είναι ισθμός της Κρήτης με πλάτος 12 χιλιομέ-
τρων και ανήκει στην περιφερειακή ενότητα Λασιθίου. Είναι το στενότερο
τμήμα της Κρήτης και διαχωρίζει το Κρητικό από το Λιβυκό πέλαγος.Στο
στενότερο σημείο του ισθμού, βρίσκονται βόρεια ο οικισμός της Παχείας
Άμμου στον κόλπο του Μεραμπέλου και νότια η πόλη της Ιεράπετρας στον
ομώνυμο όρμο,(πάντως το μεγαλύτερο πλάτος της Κρήτης, είναι 60 χιλιό-
μετρα από το ακρωτήριο Σταυρός ή Δίον έως το ακρωτήριο Λίθινο ή Κεφά-
λι, στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου).Από σημείο εδώ έχουμε μια πα-
νοραμική εικόνα του "ισθμού" που χωρίζουν τους δυό μεγάλους ορεινούς
όγκους της Δίκτης και των στειακών βουνών που αυτές τις μέρες προβά-
ρουν την λευκή τους φορεσιά με τα πρώτα χιόνια που έπεσαν τις προηγού-
μενες ημέρες.

Η επιστροφή μας προς τον οικισμό της θρύπτης μας χαρίζει τώρα εντυπω-
σιακή θέα προς τον χιονισμένο "Σταυρό" την ψηλότερη κορφή των βουνών
της Θρυπτής στα 1471μ,που σήμερα οι δυνατές ακτίνες του ήλιου τη ζέστα-
ναν λιώνοντας τα χιόνια.Το έδαφος γύρω μας πετρώδες με λίγα φρύγανα
και μόνο σε ένα σημείο στα βόρεια του βουνού φαίνεται να σχηματίζεται
ένα μικρό οροπέδιο όπου υπάρχουν λίγες εγκαταλελημένες πεζούλες με
αμπέλια.Μισή ώρα αργότερα τερματίζαμε την πορεία μας αφού διασχίσα-
με το κεντρικό τμήμα του οικισμού και επιστρέψαμε στην μικρή πλατεία
με την πέτρινη βρύση δίπλα στην παραδοσιακή ταβέρνα,που η ζεστασία
από το τζάκι μας πρόσφερε την θαλπωρή της αλλά και τα νόστιμα εδέσμα
τα της  για τις επόμενες δύο ώρες πριν πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής.

Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ

ΘΡΥΠΤΗ-ΠΕΥΚΙΑΣ-ΠΑΠΟΥΡΑ at EveryTrail
EveryTrail - Find the best hikes in California and beyond