Τελευταία ημέρα του φετεινού Μάρτη και η ορειβατική ομάδα Αγίου Νικολάου
αποχαιρέτησε τον τρίτο μήνα του 2013 με μια πεζοπορία σε ένα όμορφο αλλά
όχι και τόσο γνωστό φαράγγι της ανατολικής Κρήτης, το φαράγγι Κουδουμή.
Το φαράγγι αυτό σχηματίζεται ανάμεσα στα χωριά της Σφάκας και της Τουρλω-
τής από το ρέμα του ομώνυμου ποταμού,και ξεκινά την φιδογυριστή πορεία του
ανάμεσα στα στειακά βουνά από το οροπέδιο της Μονοκαράς.Περίπου πεντα-
κόσια μέτρα την Σφάκα στην πρώτη στροφή και από τα δεξιά βρίσκεται η "εί-
σοδος"του φαραγγιού,στο σημείο που υπάρχει η μεγάλη δεξαμενή και η μάντρα
ενός βοσκού της περιοχής.Η ομάδα μας ξεκινά από εκείνο το σημείο την πεζο-
πορική διαδρομή της με προορισμό το οροπέδιο της Μονοκαράς πεντακόσια
περίπου μέτρα ψηλότερα.
Από τα δεξιά της εθνικής οδού μετά την Σφάκα κατεβαίνουμε στο ρέμα του
Κουδουμή και ξεκινάμε την ανηφορική πορεία στο φαράγγι. Το μήκος του
Φαραγγιού πλησιάζει τα 3 χιλιόμετρα, το δε μέγιστο ύψος του υπερβαίνει τα
150 μέτρα.Αρχικά τα πρανή του φαραγγιού βρίσκονται σε απόσταση περίπου
είκοση μέτρων μεταξύ τους όμως όσο ανεβαίνουμε ανοίγουν και η απόσταση
τους σχεδόν τριπλασιάζεται,ενώ ψηλώνουν κιόλας δημιουργώντας εντυπω-
σικές πτυχώσεις,με την μορφολογία τους να παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-
φέρον.Στα πρώτα μέτρα αμέσως μετά την δεξαμενή ακολουθούμε το στοιχει-
ώδες μονοπάτι που έχουν δημιουργήσει τα ζώα που βόσκουν στην περιοχή,
ενώ όσο ανεβαίνουμε πληθαίνουν οι πέτρες και μετά από λίγο βρισκόμαστε
να περπατάμε πάνω σε ένα στρώμα από αυτές που κατέβασε το ρέμα στα
παλαιότερα χρόνια τότε που οι ποσότητες του νερού ήταν μεγάλες.Σήμερα
το ρέμα δεν κατεβάζει καθόλου νερό και το φαράγγι σε όλο του το μήκος
είναι στεγνό
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΦΑΡΑΓΓΙΩΝ
Η Κρήτη, αποτελεί το νησί των 100 φαραγγιών, που με στενά και κατακόρυφα
τοιχώματα τέμνουν το κρητικό τοπίο, ξεκινώντας από τους ορεινούς όγκους
και καταλήγουν στη Θάλασσα. Τα φαράγγια αποτελούν γεωλογικές μορφο-
δομές, που σχετίζονται με πολύπλοκες και μακροχρόνιες διεργασίες όπως
η δολομιτίωση και αποδολομιτίωση ανθρακικών πετρωμάτων, η αποσάθρω-
ση, η διάβρωση,η μεταμόρφωση και οι τεκτονικές καταπονήσεις, που η
συνδυασμένη και συνεχής δράση τους διαμορφώνουν το ανάγλυφο της επι-
φάνειας της Γης.Οι τεράστιες ποσότητες νερού που απελευθερώθηκαν κατά
το λιώσιμο των παγετώνων, ακολουθώντας διαδρομές μέσα από ασυνέ-
χειες που προκάλεσαν τα ρήγματα είτε προκαλώντας αποσάθρωση ή διά-
βρωση μαλακών κυρίως πετρωμάτων, λάξευσαν βαθιά τα ασβεστολιθικά
πετρώματα (που αποτελούν το 60% των πετρωμάτων στην Ελλάδα), δίνο-
ντας στο ανάγλυφο τη σημερινή του μορφή.Το νερό κατά τη διάσχιση μα-
λακών πετρωμάτων δημιουργεί φαράγγια σχήματος V. Όταν τα πετρώματα
είναι σκληρότερα τότε δημιουργείται μία κάθετη διάβρωση και τα φα-
ράγγια είναι στενότερα και κάθετα.
Πολλά είδη δένδρων, αγριολούλουδων, καθώς επίσης και αρωματικών φυτών,
κοσμούν τις πλαγιές του φαραγγιού, Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και η πα-
νίδα του καθώς στις σχισμές των ασβεστολιθικών βράχων βρίσκουν καταφύ-
γιο πολλά είδη πουλιών, ερπετών και θηλαστικών.Mετά τα πρώτα χίλια μέτρα
το φαράγγι αρχίζει να στενεύει πολύ αλλά και να δημιουργεί βραχώδεις σχη-
ματισμούς τους οποίους αναγκαζόμαστε να σκαρφαλώσουμε, για να προχω-
ρήσουμε.Η ομάδα το διασκεδάζει και βοηθώντας ο ένας τον άλλο ανεβαίνου-
με από τα βράχια αυτά που δυσκολεύει ακόμα και τις ακτίνες του ήλιου να
περάσουν καθώς από πάνω μας οι πρίνοι και η βλάστηση τις εμποδίζουν να
φωτίσουν την στενή κοίτη του φαραγγιού,ενώ όσες καταφέρνουν να περνούν
δημιουργούν όμορφες ατμοσφαιρικές εικόνες.Λίγο μετά τα μέσα του φαραγ-
γιού μια τεράστια πέτρα από κατολίσθηση μας φράζει τον δρόμο, την ξεπερνα-
με από τα δεξιά και λίγο μετά περνάμε κάτω από μια άλλη που σφήνωσε κατά
την πτώση της δημιουργώντας ένα μικρό τούνελ.Δεν αργούμε να βγούμε ξανά
στο "φως" και συνεχίζοντας βρισκόμαστε πλέον σε ένα διαφορετικό περιβάλον
με την έντονη βλάστηση να κυριαρχεί, και τα μυρωδάτα φρύγανα να κατακλί-
ζουν την διαδρομή μας δεξιά και αριστερά.
Μετά από δυόμιση ώρες διάσχισης-ανάβασης του φαραγγιού βγήκαμε στους
πρώτους μαγατζέδες της Μονοκαράς στα βόρειοανατολικά του οροπεδίου.
ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΜΟΝΟΚΑΡΑΣ
Το οροπέδιο της Μονοκαράς βρίσκεται φωλιασμένο σε υψόμετρο 750μ.ανάμε-
σα στα Στειακά όρη κάτω από τις κορφές του Ορνού. Είναι ένα μικρό όμορφο
οροπέδιο στενόμακρο με κατεύθυνση ανατολικά-δυτικά με "μαγατζέδες" και
αμπέλια που ανήκουν τόσο σε κατοίκους της Τουρλωτής κυρίως αλλά και της
Σφάκας.Στο οροπέδιο μπορεί να ανέβει κανείς και από τα δύο αυτά χωριά από
τσιμεντόδρομους που τα τελευταία χρόνια διευκολύνουν την πρόσβαση και
έχουν φέρει αρκετούς "καλλιεργητές" ξαναζωντανεύοντας την περιοχή.Εδώ
καλλιεργούνται εκτός από αμπέλια,μηλιές,αχλαδιές καρυδιές (πιθανά από
τις καρυδιές-καρές όπως λέγονται και αλλιώς-προέρχεται και το όνομα του
οροπεδίου) κ.ά. Από την Μονοκαρά ξεκινούν τα φαράγγια : του τσιγγούνη με
κατεύθυνση προς Λάστρο, του Κουδουμά πρός Σφάκα και του Κοινοπόταμου
με το ομώνυμο ποτάμι μετά την Τουρλωτή.
Με το Ορνό όρος να μας παρακολουθεί από ψηλά περπατήσαμε ανάμεσα
στα αμπέλια και τους σκόρπιους μαγατζέδες, με κατεύθυνση προς τα νότιο-
δυτικά και το κέντρο του οροπεδίου μπροστά από την μεγάλη σάρα που κατε-
βαίνει από την κορφή ,όπου και βρίσκεται η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού.
Εδώ η ομάδα ξεκουράζεται η ρακί "αναστενάζει" και μετά από λίγο έχοντας
ανακτήσει τις δυνάμεις μας ακολουθούμε πορεία δυτική και από τον αγροτικό
δρόμο κατηφορίζουμε για την Σφάκα.Στα δεξία μας βρίσκεται το ύψωμα του
Προφήτη Ηλία με το μεγάλο ξωκλήσι να δεσπόζει πάνω από το χωρίο, και
λίγο παρακάτω βρίσκουμε τμήματα από το παλίο μονοπάτι που ανεβοκατέ-
βαινε από την Σφάκα στην Μονοκαρά. Το μονοπάτι σε δυό-τρία σημεία κόβε-
ται από τον αγροτικό δρόμο όμως μετά από περίπου μισή ώρα μας φέρνει στα
πρώτα σπίτια στο ψηλότερο σημείο του στειακού χωριού,που οφείλει το όνομα
του στην πηγή με τις πικροδάφνες (σφάκες),και που παλαιότερα ονομαζόταν
"Μηλιά".
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ ( 12 κλμ.)
ΦΑΡΑΓΓΙ ΚΟΥΔΟΥΜΗ-ΜΟΝΟΚΑΡΑ-ΣΦΑΚΑ at EveryTrail
EveryTrail - Find hiking trails in California and beyond
αποχαιρέτησε τον τρίτο μήνα του 2013 με μια πεζοπορία σε ένα όμορφο αλλά
όχι και τόσο γνωστό φαράγγι της ανατολικής Κρήτης, το φαράγγι Κουδουμή.
Το φαράγγι αυτό σχηματίζεται ανάμεσα στα χωριά της Σφάκας και της Τουρλω-
τής από το ρέμα του ομώνυμου ποταμού,και ξεκινά την φιδογυριστή πορεία του
ανάμεσα στα στειακά βουνά από το οροπέδιο της Μονοκαράς.Περίπου πεντα-
κόσια μέτρα την Σφάκα στην πρώτη στροφή και από τα δεξιά βρίσκεται η "εί-
σοδος"του φαραγγιού,στο σημείο που υπάρχει η μεγάλη δεξαμενή και η μάντρα
ενός βοσκού της περιοχής.Η ομάδα μας ξεκινά από εκείνο το σημείο την πεζο-
πορική διαδρομή της με προορισμό το οροπέδιο της Μονοκαράς πεντακόσια
περίπου μέτρα ψηλότερα.
Από τα δεξιά της εθνικής οδού μετά την Σφάκα κατεβαίνουμε στο ρέμα του
Κουδουμή και ξεκινάμε την ανηφορική πορεία στο φαράγγι. Το μήκος του
Φαραγγιού πλησιάζει τα 3 χιλιόμετρα, το δε μέγιστο ύψος του υπερβαίνει τα
150 μέτρα.Αρχικά τα πρανή του φαραγγιού βρίσκονται σε απόσταση περίπου
είκοση μέτρων μεταξύ τους όμως όσο ανεβαίνουμε ανοίγουν και η απόσταση
τους σχεδόν τριπλασιάζεται,ενώ ψηλώνουν κιόλας δημιουργώντας εντυπω-
σικές πτυχώσεις,με την μορφολογία τους να παρουσιάζει ξεχωριστό ενδια-
φέρον.Στα πρώτα μέτρα αμέσως μετά την δεξαμενή ακολουθούμε το στοιχει-
ώδες μονοπάτι που έχουν δημιουργήσει τα ζώα που βόσκουν στην περιοχή,
ενώ όσο ανεβαίνουμε πληθαίνουν οι πέτρες και μετά από λίγο βρισκόμαστε
να περπατάμε πάνω σε ένα στρώμα από αυτές που κατέβασε το ρέμα στα
παλαιότερα χρόνια τότε που οι ποσότητες του νερού ήταν μεγάλες.Σήμερα
το ρέμα δεν κατεβάζει καθόλου νερό και το φαράγγι σε όλο του το μήκος
είναι στεγνό
Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΦΑΡΑΓΓΙΩΝ
Η Κρήτη, αποτελεί το νησί των 100 φαραγγιών, που με στενά και κατακόρυφα
τοιχώματα τέμνουν το κρητικό τοπίο, ξεκινώντας από τους ορεινούς όγκους
και καταλήγουν στη Θάλασσα. Τα φαράγγια αποτελούν γεωλογικές μορφο-
δομές, που σχετίζονται με πολύπλοκες και μακροχρόνιες διεργασίες όπως
η δολομιτίωση και αποδολομιτίωση ανθρακικών πετρωμάτων, η αποσάθρω-
ση, η διάβρωση,η μεταμόρφωση και οι τεκτονικές καταπονήσεις, που η
συνδυασμένη και συνεχής δράση τους διαμορφώνουν το ανάγλυφο της επι-
φάνειας της Γης.Οι τεράστιες ποσότητες νερού που απελευθερώθηκαν κατά
το λιώσιμο των παγετώνων, ακολουθώντας διαδρομές μέσα από ασυνέ-
χειες που προκάλεσαν τα ρήγματα είτε προκαλώντας αποσάθρωση ή διά-
βρωση μαλακών κυρίως πετρωμάτων, λάξευσαν βαθιά τα ασβεστολιθικά
πετρώματα (που αποτελούν το 60% των πετρωμάτων στην Ελλάδα), δίνο-
ντας στο ανάγλυφο τη σημερινή του μορφή.Το νερό κατά τη διάσχιση μα-
λακών πετρωμάτων δημιουργεί φαράγγια σχήματος V. Όταν τα πετρώματα
είναι σκληρότερα τότε δημιουργείται μία κάθετη διάβρωση και τα φα-
ράγγια είναι στενότερα και κάθετα.
Πολλά είδη δένδρων, αγριολούλουδων, καθώς επίσης και αρωματικών φυτών,
κοσμούν τις πλαγιές του φαραγγιού, Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και η πα-
νίδα του καθώς στις σχισμές των ασβεστολιθικών βράχων βρίσκουν καταφύ-
γιο πολλά είδη πουλιών, ερπετών και θηλαστικών.Mετά τα πρώτα χίλια μέτρα
το φαράγγι αρχίζει να στενεύει πολύ αλλά και να δημιουργεί βραχώδεις σχη-
ματισμούς τους οποίους αναγκαζόμαστε να σκαρφαλώσουμε, για να προχω-
ρήσουμε.Η ομάδα το διασκεδάζει και βοηθώντας ο ένας τον άλλο ανεβαίνου-
με από τα βράχια αυτά που δυσκολεύει ακόμα και τις ακτίνες του ήλιου να
περάσουν καθώς από πάνω μας οι πρίνοι και η βλάστηση τις εμποδίζουν να
φωτίσουν την στενή κοίτη του φαραγγιού,ενώ όσες καταφέρνουν να περνούν
δημιουργούν όμορφες ατμοσφαιρικές εικόνες.Λίγο μετά τα μέσα του φαραγ-
γιού μια τεράστια πέτρα από κατολίσθηση μας φράζει τον δρόμο, την ξεπερνα-
με από τα δεξιά και λίγο μετά περνάμε κάτω από μια άλλη που σφήνωσε κατά
την πτώση της δημιουργώντας ένα μικρό τούνελ.Δεν αργούμε να βγούμε ξανά
στο "φως" και συνεχίζοντας βρισκόμαστε πλέον σε ένα διαφορετικό περιβάλον
με την έντονη βλάστηση να κυριαρχεί, και τα μυρωδάτα φρύγανα να κατακλί-
ζουν την διαδρομή μας δεξιά και αριστερά.
Μετά από δυόμιση ώρες διάσχισης-ανάβασης του φαραγγιού βγήκαμε στους
πρώτους μαγατζέδες της Μονοκαράς στα βόρειοανατολικά του οροπεδίου.
ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΜΟΝΟΚΑΡΑΣ
Το οροπέδιο της Μονοκαράς βρίσκεται φωλιασμένο σε υψόμετρο 750μ.ανάμε-
σα στα Στειακά όρη κάτω από τις κορφές του Ορνού. Είναι ένα μικρό όμορφο
οροπέδιο στενόμακρο με κατεύθυνση ανατολικά-δυτικά με "μαγατζέδες" και
αμπέλια που ανήκουν τόσο σε κατοίκους της Τουρλωτής κυρίως αλλά και της
Σφάκας.Στο οροπέδιο μπορεί να ανέβει κανείς και από τα δύο αυτά χωριά από
τσιμεντόδρομους που τα τελευταία χρόνια διευκολύνουν την πρόσβαση και
έχουν φέρει αρκετούς "καλλιεργητές" ξαναζωντανεύοντας την περιοχή.Εδώ
καλλιεργούνται εκτός από αμπέλια,μηλιές,αχλαδιές καρυδιές (πιθανά από
τις καρυδιές-καρές όπως λέγονται και αλλιώς-προέρχεται και το όνομα του
οροπεδίου) κ.ά. Από την Μονοκαρά ξεκινούν τα φαράγγια : του τσιγγούνη με
κατεύθυνση προς Λάστρο, του Κουδουμά πρός Σφάκα και του Κοινοπόταμου
με το ομώνυμο ποτάμι μετά την Τουρλωτή.
Με το Ορνό όρος να μας παρακολουθεί από ψηλά περπατήσαμε ανάμεσα
στα αμπέλια και τους σκόρπιους μαγατζέδες, με κατεύθυνση προς τα νότιο-
δυτικά και το κέντρο του οροπεδίου μπροστά από την μεγάλη σάρα που κατε-
βαίνει από την κορφή ,όπου και βρίσκεται η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού.
Εδώ η ομάδα ξεκουράζεται η ρακί "αναστενάζει" και μετά από λίγο έχοντας
ανακτήσει τις δυνάμεις μας ακολουθούμε πορεία δυτική και από τον αγροτικό
δρόμο κατηφορίζουμε για την Σφάκα.Στα δεξία μας βρίσκεται το ύψωμα του
Προφήτη Ηλία με το μεγάλο ξωκλήσι να δεσπόζει πάνω από το χωρίο, και
λίγο παρακάτω βρίσκουμε τμήματα από το παλίο μονοπάτι που ανεβοκατέ-
βαινε από την Σφάκα στην Μονοκαρά. Το μονοπάτι σε δυό-τρία σημεία κόβε-
ται από τον αγροτικό δρόμο όμως μετά από περίπου μισή ώρα μας φέρνει στα
πρώτα σπίτια στο ψηλότερο σημείο του στειακού χωριού,που οφείλει το όνομα
του στην πηγή με τις πικροδάφνες (σφάκες),και που παλαιότερα ονομαζόταν
"Μηλιά".
 |
| crepis rubra ΚΡΕΠΙΣ Η ΕΡΥΘΡΗ |
 |
| ophrys phryganae ΟΦΡΥΣ ΤΩΝ ΦΡΥΓΑΝΩΝ |
 |
| ophrys sitiaca ΟΦΡΥΣ Η ΣΗΤΕΙΑΚΗ |
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ ( 12 κλμ.)
ΦΑΡΑΓΓΙ ΚΟΥΔΟΥΜΗ-ΜΟΝΟΚΑΡΑ-ΣΦΑΚΑ at EveryTrail
EveryTrail - Find hiking trails in California and beyond
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου