ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΝΗΣΟ ΧΡΥΣΗ (ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ)

ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΧΡΥΣΗ (Κείμενο : Ελένη Λάμπρου)
Μια αλησμόνητη εμπειρία μοιράστηκαν 144 μέλη και φίλοι του Ορειβατικού Συλ-
λόγου Αγίου Νικολάου, την πρώτη Κυριακή του καλοκαιριού. Μια θαλασσινή από-
δραση, διαφορετική από τις συνηθισμένες δράσεις της ομάδας στην ορεινή φύση,
ήταν για όλους μας η ημερήσια εκδρομή στη Χρυσή, το μικροσκοπικό ακατοίκητο
νησάκι νότια της Ιεράπετρας.
Με υπέροχο καιρό, σαλπάραμε από το λιμάνι της Ιεράπετρας για το εξωτικό κατάφυ
το από κέδρους νησί, με τις τροπικές παραλίες και τις λευκές αμμουδιές. Αφήσαμε
πίσω μας το λιμάνι της μεγαλύτερης πολιτείας του Νότου και σύντομα η Χρυσή άρχι
σε να αχνοφαίνεται ανάμεσα στα καταγάλανα νερά του Λιβυκού. Μια σκουρόχρωμη
‘παύλα’ στην αρχή, ενώ όσο πλησιάζαμε το επίπεδο και ιδιαίτερα μακρουλό της σχή
μα αναδύονταν σκουρόχρωμο ανάμεσα στα κύματα.
Αμέσως μετά την αποβίβαση στον όρμο ‘Βουγιού Μάτι», η ομάδα μας μοιράστηκε
στα δυό. Κάποιοι ακολούθησαν το ξύλινο μονοπάτι που μετά από ολιγόλεπτο πε
ρπάτημα καταλήγει στον όρμο της Μπελεγρίνα, στη βόρεια πλευρά του νησιού. Εκεί
στη φημισμένη εξωτική παραλία, που προσελκύει και τους περισσότερους επισκέ
πτες με την κρυστάλλινη καθαρή θάλασσα και τον πολύχρωμο βυθό της, απόλαυ
σαν το μπάνιο τους στα γαλαζοπράσινα νερά......

....οι υπόλοιποι ακολουθήσαμε μονοπάτι στην νότια πλευρά, κάτω από τον καυτό με
σημεριάτικο ήλιο ανάμεσα στους κέδρους, μέχρι το γραφικό βυζαντινό ξωκλήσι του
Αγίου Νικολάου. Κάτω από το δροσερό υπόστεγο της κάτασπρης εκκλησίας, κά
ναμε σύντομη στάση για ξεκούραση με τη θαλάσσια αύρα να μας δροσίζει και στη
συνέχεια ακoλουθήσαμε αντίθεση κατεύθυνση πάνω σε αμμουδερό μονοπάτι δί
πλα στη θάλασσα. Περάσαμε από την Ροζ λίμνη (παλιά αλυκή που ακόμη συγκε
ντρώνει αλάτι) και καταλήξαμε στην παραλία, έχοντας διαγράψει κυκλική πορεία
στο κέντρο του νησιού, περπατώντας ανάμεσα από κέρδους και σπάνια φυτά και
θάμνους.
Μια ολιγάριθμη ομάδα ακολούθησε μεγαλύτερη διαδρομή και από το μικρό ξω
κλήσι κατευθυνθήκαμε βόρεια και βορειοανατολικά, πεζοπορώντας περιμετρικά
στην ακτογραμμή γύρω από το νησί. Συναντήσαμε τον φάρο, ερείπια από λαξευ
τούς τάφους, καταπότες που οδηγούσαν το λιγοστό νερό σε δεξαμενές και εντυ
πωσιακά ίχνη θεμελίωσης από πετρόκτιστο και με πολλά δωμάτια κτίσμα, απρο
σδιόριστης εποχής και χρήσης (καθώς δεν υπήρχαν ενημερωτικές πινακίδες).
Όμως αυτό που μας εντυπωσίασε στο νησί δεν ήταν τα έργα των ανθρώπων,
αλλά τα δημιουργήματα της φύσης. ΄Ενα τοπίο που διαρκώς εναλλάσσεται, άλ
λοτε ερημικό στρωμένο με χαλκόχρωμες πέτρες, άλλοτε σκουροπράσινο από
τους κέδρους που φυτρώνουν πάνω στην άμμο και άλλοτε επίπεδο σκεπασμέ
νο από αγριαγκινάρες και κρινάκια της θάλασσας (ξερά από την ανυδρία και
την καλοκαιρινή ζέστη), προσφέρει στον περιπατητή απρόσμενες εκπλήξεις. Εξί
σου εντυπωσιακές και οι μικρές γραφικές παραλίες, αμμουδερές ή βραχώδεις
ή σκεπασμένες με μικροσκοπικά θρυμματισμένα κογχύλια. Ξεχωρίζει η παραλία
στην περιοχή του φάρου, με σκόρπια μεγάλα δαντελένια κογχύλια, διάτρητα από
 τη διάβρωση και την αλμύρα ή απολιθωμένα σε αλλόκοτα σχήματα.....

 

Η άξια αρχηγός  ΜΑΡΙΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ

...συνεχίζουμε δυτικά και φτάνουμε στην ‘γειτονιά’ των γλάρων, με πολλές δε
κάδες θαλασσοπούλια να πετούν πάνω από τα κεφάλια μας γεμίζοντας τον αέρα
με τις παράξενες στριγκιές φωνές τους. Το σπάνιο οικοσύστημα του νησιού εξα-
κολουθεί να μας εκπλήσσει με τις παράκτιες αμμοθίνες που συναντούμε στη δυ-
τική πλευρά και με τα φυτά που για πρώτη φορά αντικρίζουμε.
Βασιλιάς στο φυτικό βασίλειο ο κέδρος, που τα αιωνόβια δέντρα του καλύπτουν
έκταση 350 στρεμμάτων (το μεγαλύτερο φυσικά διαμορφωμένο κεδρόδασος της
Ευρώπης). Με μέσο όρο ηλικίας τα 200 χρόνια (υπάρχουν και δέντρα που ζουν
σχεδόν 350 χρόνια) οι κέδροι, με τους στρουφιχτούς κορμούς γερμένους από
τους δυνατούς ανέμους, αποτελούν παράδειγμα επιβίωσης σε αντίξοες καιρικές
συνθήκες. Με ριζικό σύστημα βαθύ και διακλαδιζόμενο, με ρίζες που ξετρυπώ
νουν σαν φίδια μέσα από την άμμο, έχουν αναπτυχθεί σε δέντρα ή θάμνους με
αλλόκοτο σχήμα. Ακόμη και τα ξερά πλέον δέντρα μοιάζουν επιβλητικά, έτσι
όπως αντέχουν περήφανα με ξασπρισμένο τον κορμό από τον ήλιο, σαν στοι
χειά του νησιού καμωμένα από μάρμαρο.
Η Χρυσή ή Γαϊδουρονήσι ή απλά το «νησί» για τους ντόπιους έχει ενταχθεί στο
Ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας τοπίων φυσικού κάλλους NATURA 2000.
Εκτός από τη σπάνια χλωρίδα (81 διαφορετικά είδη από τα οποία 23 είναι θε
ρμόφυτα), είναι καταφύγιο για θαλάσσιες χελώνες, δελφίνια και μεσογειακές
φώκες. Ακόμη φημίζεται και για τον μεγάλο θαλάσσιο του πλούτο, τα απολιθώ
ματα πάνω σε ηφαιστειακά πετρώματα και για τον τεράστιο αριθμό κογχυλιών
που βρίσκονται διάσπαρτα κυρίως στις βόρειες παραλίες.
Είναι σχεδόν επίπεδο με μέγιστο μήκος 5 χλμ και μέσο πλάτος 1 χλμ. Παρόλο
που η ανθρώπινη παρουσία αναφέρεται ότι άρχισε από τη Μινωική Περίοδο και
κατά τη διάρκεια των βυζαντινών χρόνων αποτελούσε σημαντικό κέντρο εμπορί
ου αλατιού και πηγή πορφύρας, το φυσικό τοπίο του νησιού δεν φαίνεται να έχει
επηρεαστεί από την ανθρώπινη παρουσία (τουλάχιστον μέχρι τις τελευταίες δε
καετίες).
Μετά από 6 περίπου ώρες παραμονής στον μικρό τροπικό παράδεισο, επιβι
βαστήκαμε στο πλοίο για την επιστροφή. ΄Ομως ένα κομμάτι της καρδιάς μας
έμεινε πίσω, κάτω από τους κέδρους... Πολλοί ευχηθήκαμε σιωπηλά η έντονη
τουριστική ανάπτυξη και η πολυάριθμη ανθρώπινη παρουσία (μας πληροφό
ρησαν ότι περίπου 1500 άτομα επισκέπτονται το νησάκι κάθε μέρα τους καλο
καιρινούς μήνες), να μην επιβαρύνει το ευαίσθητο οικοσύστημα και να μην αλ
λοιώσει την πλανεύτρα του ομορφιά. Ευχηθήκαμε το ‘χρυσό’ νησί, το διαμάντι
του Λυβικού να προστατευτεί και να διατηρήσει τη μοναδικότητα του, σαν αντα
πόδοση στα οικονομικά οφέλη της τουριστικής εκμετάλλευσης του...