Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2013

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΚΑΒΟΥΣΙ-ΚΑΣΤΡΟ-ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΕΣΩΝΑ-ΑΖΟΡΙΑΣ-ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΙΑ

Αισίως μπήκαμε και στον Οκτώβρη τον 9ο μήνα του χρόνου τον "Βροχάρη"
ή τον "Σποριά" όπως τον αποκαλούν, επίθετα που στην περιοχή μας τουλα-
χιστον επαληθεύτηκαν (το πρώτο φέρνει το δεύτερο), με τον βροχερό καιρό
των πρώτων δύο ημέρων που έριξε (έστω κι μικρή ποσότητα) πολύτιμο νερό
στην γη, που φέτος φαίνεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά να το έχει
ανάγκη.Η ορειβατική μας ομάδα την πρώτη Κυριακή του μήνα που ο καιρός
έβγαλε και λίγο ήλιο περπάτησε στα παλία μονοπάτια του Καβουσίου, που
πολλά σώζονται από τα μινωικά χρόνια,και διέσχισε το φαράγγι του Μέσωνα,
σε μια κυκλική διαδρομή που την χαρακτήρισε η αρκετή υψομετρική διαφορά
(ανεβήκαμε από τα 140μ στα 730μ),μέσα σε μικρό μήκος διαδρομής.Η πεζο-
πορία ξεκίνησε από το Καβούσι το όμορφο χωριό που δεσπόζει σε μια περι-
οχή που κατοικείται αδιάλυπτα από τα Νεολιθικά χρόνια, πάνω σε τμήμα του
μονοπατιού Ε4.






















KABOΥΣΙ
Το χωριό βρίσκεται του Καβουσίου βρίσκεται 19 χιλιόμετρα βόρειοανα-
τολικά της Ιεράπετρας, 26 χιλιόμετρα ανατολικά του Αγίου Νικολάου και
42 χιλιόμετρα δυτικά της Σητείας,στους βόρειους πρόποδες της οροσει-
ράς Θρυπτής σε υψόμετρο 140μ."Καβούσι" στην Κρητική διάλεκτο ση-
μαίνει μικρή κοιλότητα ή στέρνα που μαζεύει το νερό από μία μικρή πηγή
και χρησιμοποιείται ως όνομα και σε άλλες περιοχές της Κρήτης.Η πρώτη
ιστορική καταγραφή μ’ αυτό το όνομα φαίνεται να είναι το 1577, όμως η
περιοχή κατοικείται εδώ και χιλιάδες χρόνια κι αυτό είναι φανερό από το
πλήθος μινωικών οικισμών που έχουν ανασκαφεί σταπερίχωρά του (Βρο-
ντά,Κάστρο,Αζοριάς, Χρυσοκάμινο,Ψείρα).Εδώ βρίσκεται και ένα από τα
εντυπωσιακότερα φυσικά μνημεία,η αρχαία ελιά ηλικίας 3500-5000 ετών,
ένα από τα αρχαιότερα δένδρα στο κόσμο, που έχει χαρακτηριστεί προστα-
τευόμενο μνημείο εντυπωσιάζει με την τεράστια εικοσάμετρο περίμετρος
του κορμού της..






















Η πεζοπορία μας πέρασε από το χωριό του Καβουσίου αρχικά από σο-
κάκια και μετά από μονοπάτι (στα τμήματα του που σώζονται) και αγρο-
τικούς δρόμους με πορεία προς τον οικισμό στο "Κάστρο".Η  ανηφο-
ρική πορεία γίνεται στην συνέχεια πιο απότομη πάνω στο παλιό στενό
μονοπάτι που ανεβαίνει στην Θρυπτή,με πορεία ζίγκ-ζαγκ ανάμεσα
στους χαμηλούς θάμνους από φασκομηλιές, θυμάρια, αγκαραθιές,
ασπαλάθους.Η ανάβαση μας αυτή διάρκεσε περίπου 2 ώρες με υψο-
μετρική διαφορά περίπου 600 μέτρων και μας έβγαλε στο σημείο που
το μονοπάτι διακλαδίζεται.Δεξιά ανεβαίνει προς την Θρυπτής, και αρι-
στερά προς την κορυφή "Κάστρο",που έδωσε το όνομα της στον αρχαίο
οικισμό που βρέθηκε εκεί.Περπατήσαμε ακόμα δεκαπέντε λεπτά στο
τελευταίο τμήμα του μονοπατιού που ανεβαίνει σιγά-σιγά την πλαγιά
αφού πρώτα σε μια μικρή στάση απολάυσαμε λίγη ρακί που μας ζέστα-
νε καθώς φυσσούσε κρύος αέρας ,και φτάσαμε στο διάσελο μερικές δε-
κάδες μέτρα κάτω ακριβώς από την κορυφή.Από το σημείο εκείνο η θέα
είναι μοναδική παίρνουμε μια πρώτη γεύση από το φαράγγι του "Μέσωνα"
στα δεξιά μας μπροστά μας όλος ο κόλπος του Μεραμπέλλου με κυρία-
ρχο το μπλέ της θάλασσας και στα αριστερά μας το στενότερο τμήμα της
Κρήτης προς την Ιεράπετρα.


























ΚΑΣΤΡΟ
Εδώ στο "Κάστρο"είχε ιδρυθεί στο τέλος της μετανακτορικής μινωικής πε-
ριόδου ένας οικισμός-καταφύγιο, που κατοικήθηκε μέχρι το τέλος των γεω-
μετρικών χρόνων.Η θέση είναι στρατηγική και ελέγχει το πέρασμα από τον
ισθμό της Ιεράπετρας προς τα ανατολικά. Η απόκρημνη κορυφή του "Κά-
στρου βρίσκεται στα 710μ. και γύρω της υπάρχουν πεζούλες που χρησιμο-
ποιήθηκαν σε καλλιέργειες.Η ανασκαφή έγινε στην αρχή του αιώνα από τη
H. Boydκαι,σε τρεις περιοχές : ανατολικά,βόρεια και δυτικά και επαναλή-
φθηκε από το 1981 κ.ε. από Αμερικανούς αρχαιολόγους.Τα αποτελέσματα
της έρευνας έδωσαν την ευκαιρία στους αρχαιολόγους να πα ρακολουθή-
σουν την εξέλιξη μιας κοινότητας της πρώιμης εποχής του σιδήρου από την
δημιουργία της στην υστερομινωική ΙΙΓ ώς την πρώιμη ανατολίζουσα περί-
οδο (1200-600 πχ).Ο οικισμός αποτελείται από μικρά τετράπλευρα σπίτια,
και η σπανιότητα των δρόμων στον οικισμό δημιουργεί απορίες για το πως
κυκλοφορούσαν οι κάτοικοι σ΄αυτόν,και εικάζεται ότι γινόταν μέσω της ορο-
φής! των σπιτιών με την βοήθεια κλιμάκωνΤο μέγεθος του οικισμού  μειώ-
νεται κατά την διάρκεια του 7ου πχ αιώνα και τελικά εγκαταλείπεται.












Από τα δεξιά μας ο αγροτικός δρόμος συνεχίζει για το "Τσαμάντη"
τον οικισμό με τα αμπέλια,την περιοχή με τις πηγές που τροφοδοτούν το
φαράγγι.Κατηφορίζουμε με πορεία ανατολική περνάμε την ρεματιά και στο
δεξιό πρανές του φαραγγιού βρίσκουμε τον τσιμεντένιο αγωγό,τον  "κατα-
πότη" που ακολουθεί την πορεία του φαραγγιού και μεταφέρει το πολύτιμο
νερό από τις πηγές της “Μυλωνιάς”στα χαμηλά του Καβουσίου.
Το περπάτημα μας συνεχίζεται δίπλα ή και μέσα από τον υδραγωγό και
μετά από εικοσάλεπτη πορεία φτάνουμε στο πιο στενό σημείο του φαραγ-
γιού όπου η απότομη υψομετρική διαφορά περίπου πενήντα μέτρων δημι-
ουργεί μικρούς καταρράκτες όταν το νερό τρέχει στο φαράγγι.Κατεβαίνο-
ντας συναντάμε την κοίτη και από το μικρό γεφυράκι του υδραγωγού από
πάνω της περνάμε τώρα στην αριστερή μεριά του φαραγγιού (όπως το κα-
τεβαίνουμε) από το οφιοειδές στενό καλντερίμι που κινείται σχεδόν κρε-
μασμένο στο κενό δίπλα στον υδραγωγό.Οι μεγάλες ορθοπλαγιές του
φαραγγιού κατάφυτες από τους πρίνους και τα σφεντάμια, δημιουργούν
ένα όμορφο τοπίο με φόντο τα  βουνά του Καψά και του Κλήρου, ενώ το
καλτερίμι συνεχίζει να κατηφορίζει σκαρφαλωμένο στις απότομες πλαγιές
των βράχων.












ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΜΕΣΩΝΑ
Είναι σχετικά κλειστό μικρό φαράγγι( 4 χλμ.)με κάθετα τοιχώματα και με-
γάλη ροή νερού μόνο τους χειμερινούς μήνες,Το φαράγγι ξεκινάει από τη
“Μυλωνιά” ,την ρεματιά λίγο μετά τον οικισμό “Τσαμάντη” στις πλαγιές
των βουνών της Θρυπτής και σχηματίζεται ανατολικά μεταξύ των κορυ-
φών  Καψά (998μ.)και Κλήρο(1331μ.), ενώ δυτικά από το βουνό Παπού-
ρα (1010 μ.). Όλο το φαράγγι διασχίζεται σχετικά εύκολα εκτός από το
τελευταίο τμήμα του όπου ξεκινά το πιο στενό πέρασμα με ψηλά τοιχώ-
ματα.Στη δυτική του πλευρά, παράλληλα με ένα τσιμεντένιο υδαταγωγό,
είναι χαραγμένο το παλιό μονοπάτι που κατεβαίνει στο Καβούσι προσφέ-
ροντας υπέροχη θέα προς το φαράγγι, τις γύρω κορφές  και τον κόλπο του
Μεραμπέλλου.Το φαράγγι αυτό είναι ιδανικό αν θέλετε να κάνετε canyo-
ning, που σημαίνει διέλευση πολύ στενού φαραγγιού, ακολουθώντας την
πορεία του νερού στην κοίτη του,και αναρρίχηση με σχοινιά  την περίοδο
που υπάρχει νερό(η ροή του σταματάει στα μέσα της άνοιξης).













Η κατάβαση μας από το καλτερίμι διαρκεί περίπου μία ώρα προσφέροντας
μας εντυπωσιακή όμορφη στον κάμπο του Καβουσίου μέχρι που στα αρι-
στερά μας συναντάμε τα απομεινάρια του αρχαίου οικισμού του Αζοριά πά-
νω στην κορυφή του μικρού λόφο .Ο αρχαιολογικός χώρος του «Αζοριά»
(252 μ.),είναι ένα σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα με δυο Ακροπόλεις, κα-
θώς κατοικούνταν διαρκώς από τη Νεολιθική Εποχή και άκμασε από τον 7ο
μέχρι τον 5ο πχ. αιώνα, οπότε καταστράφηκε ολοκληρωτικά από φωτιά.,και
κατοικήθηκε ξανά το 2ο πχ. αιώνα.Στα δυτικά του αρχαιολογικού χώρου από
όπου περνάμε μετά από οκτακόσια μέτρα περπάτημα βρίσκεται ένα από τα
αρχαιότερα ελαιόδεντρα αυτή την στιγνή στον κόσμο (μουρατολιά) που έχει
ανακηρυχθεί από τον Σ.Ε.Δ.Η.Κ.ως «Μνημειακό». Η επίσημη επιγραφή δίπλα
στην Ιερή "ελιά" μας πληροφορεί,ότι οι διαστάσεις του κορμού σε ύψος 0,80 μ.
είναι η περίμετρος (14,20 μ) και η μέγιστη διάμετρος ( 4,90 μ.), η ηλικία του
δέντρου εκτιμάται σε περίπου 3.250 χρόνια.Η ηλικία αυτή τοποθετεί την πα-
ρουσία του δέντρου στην Μετανακτορική  Εποχή της Μινωικής Περιόδου
( 1350-1100 πχ.).




Αρχαία ελιά Καβουσίου

















Η όμορφη διαδρομή μας διήρκεσε περίπου τέσσερις ώρες και διανύσαμε
παρά κάτι δέκα χιλιόμετρα περπατώντας τα μονοπάτια του Καβουσίου πρίν
η κυκλική πορεία μας φέρει πίσω στο χωριό από όπου ξεκίνησε η περιπέτεια
μας,με σύμμαχο μας το καλό αλλά κρύο καιρό.Η συνέχεια για μια ακόμα
φορά δόθηκε στην παραδοσιακή ταβέρνα στο Μοναστηράκι στου κυρ-Γιάν-
νη όπου χαλαρώσαμε και απολαύσαμε τα εδέσματα συζητώντας για την
διαδρομή και ετοιμάζοντας την επόμενη εξόρμηση μας.

KAVOUSI -ARXAIA ELIA - AZORIAS- FARAGGI MESONA at EveryTrail
EveryTrail - Find trail maps for California and beyond

Δεν υπάρχουν σχόλια: