Η ορειβατική-πεζοπορική ομάδα Αγίου Νικολάου βρέθηκε και φέτος στο ορο-
πέδιο του Λιμνάκαρου όπου στην εκκλησία του Αγ. Πνεύματος τα μέλη της
συμμετείχαν στον στολισμό και την ακολουθία του επιτάφιου,που κάθε χρόνο
διοργανώνει ο Ορειβατικός σύλλογος Λασιθίου.Αυτή την μοναδική εμπειρία
ζήσαμε για ακόμα μια χρονιά μαζί με τους ορειβατικούς συλλόγους από το
Ηράκλειο, αλλά και με την συμμετοχή πιστών από το κεντρικό οροπέδιο του
Λασιθίου.Το Οροπέδιο Λιμνάκαρο βρίσκεται στις βόρειες κλιτύες της Δίκτης,
δίπλα στο μεγάλο οροπέδιο, στα 1120 μ.και περιβάλλεται από ανατολικά-νο-
τιοανατολικά από τις επιβλητικές κορφές Σπαθί (2147μ.)και Λάζαρος(2048μ)
της Δίκτης,δυτικά από το ύψωμα Στροβίλι (υψ. 1533) και από Βορρά από την
Μεγάλη Κορφή (1309 μ.).
Η επίσκεψη στο Λιμνάκαρο συνδυάζεται με μια μικρή πεζοπορία από τους
ορειβατικούς συλλόγους που ανέβηκαν το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής
για συμμετέχουν στο όμορφο έθιμο. Υπάρχουν πολλά μονοπάτια που οδη-
γούν στο Λιμνάκαρο και η ομάδα μας περπάτησε σε ένα από αυτά (αποτε-
λεί τμήμα του Ευρωπαικού μονοπατιού Ε4) για περίπου μια ώρα μέχρι το
παλιό εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος όπου γίνεται αρχικά ο στολισμός
του επιταφίου από αγριολούλουδα που φυτρώνουν εδώ στις παρυφές της
Δίκτης κάτω από τις πανύψηλες κορφές με το λιγοστό ακόμα χιόνι τώρα
στην ομορφότερη εποχή του χρόνου την Άνοιξη ,όπου τα μάτια δεν χορταί-
νουν το επιβλητικό τοπίο,την ώρα που στα αυτιά ηχούν τα κουδουνίσματα
από τα πρόβατα και τα κελαηδήματα πουλιών, και η μύτη πλημμυρίζει από
τις μυρωδιές των βοτάνων και των αγριολούλουδων.
ΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΤΟΥ ΛΙΜΝΑΚΑΡΟΥ (1300 μ.)
ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΤΟ ΛΙΜΝΑΚΑΡΟ
Η εκκλησία του Αγ. Πνεύματος είναι δίκλιτη βασιλική που βρίσκεται στην
Β.Δ. γωνιά του Οροπεδίου. Όπως έχει διαμορφωθεί ύστερα από την προ-
σθήκη του δεύτερου κλίτους δίνει την εντύπωση εξωτερικού τρικλίτου ναού
προσανατολισμένου προς βορρά με υπερυψωμένο το κεντρικό κλίτος. Θυ-
μίζει δε έντονα τον ναό του Αγ. Μάρκου στο Ηράκλειο. Το πρώτο και αρχαι-
ότερο κλίτος του ναού είναι αφιερωμένο στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος
και χρονολογείται από την εποχή της Ενετοκρατίας. Στο εσωτερικό φέρει
"σπαράγματα" τοιχογραφιών (άρα χρονολογείται πριν από τα μέσα του 15ου
αιώνα). Δεξιά δε και αριστερά της αρχικής εισόδου (σήμερα κλειστής) και
στο εσωτερικό του Αγ. Βήματος επισημαίνεται η ύπαρξη αρκοσολίων(σκαμ-
μένες αψίδες).Εδώ λοιπόν έχει καθιερωθεί και τελείται κάθε χρόνο το πρωί
της Μεγάλης Παρασκευής η ακολουθία των Μεγαλών Ωρών της ημέρας,
γίνεται ο στολισμός του επιταφίου με λουλούδια που συλλέγουν οι προσκυ-
νητές από την γύρω περιοχή και ακολουθεί η περιφορά στο ειδυλλιακό τοπίο.
Εδώ λοιπόν μετά τον στολισμό παρακολουθήσαμε μέσα σε κατανυκτική
ατμόσφαιρα την λειτουργία της Μεγάλης Παρασκευής,που αποτελεί την
κορύφωση του Θείου Δράματος με την Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών
και τον Εσπερινό της Αποκαθήλωσης.Ο ιερέας κατέβασε τον Εσταυρω-
μένο από τον Σταυρό, τον τύλιξε σε καθαρό σεντόνι και τοποθέτησε το
Άγιο Σώμα του Κυρίου στον μοσχομυρισμένο και στολισμένο με αγριο-
λούλουδα Ιερό Επιτάφιο.Ακολούθησε ο όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου
με την Ακολουθία του Επιταφίου όπου ακούσαμε τα Εγκώμια σε τρεις
στάσεις: Ἡ ζωὴ ἐν τάφῳ α' στάση, Ἄξιόν ἐστί β' στάση, και Αἱ γενεαὶ
πᾶσαι γ' στάση. Ολο το εκκλησίασμα στην συνέχεια ακολούθησε την
περιφορά του Επιταφίου,γύρω από την εκκλησία του Αγίου Πνεύματος
που οφείλω ομολογήσω ότι λόγω και της ώρα που πραγματοποιείται
(στις 2 το μεσημέρι) φαντάζει διαφορετική από ότι έχουμε συνηθίσει.
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί για τους Χριστιανούς την πιο «θλιμμένη»
ημέρα του χρόνου, ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας, οι καμπάνες της
εκκλησίας κτυπούν με πένθιμο κτύπο. Ημέρα της κορύφωσης του θείου
δράματος με την Αποκαθήλωση από το σταυρό και την Ταφή του Χριστού.
Λόγω του πένθους της ημέρας οι νοικοκυρές δεν ασχολούνται με τις δου-
λειές του σπιτιού, αποφεύγοντας ακόμη και το μαγείρεμα. Με λουλούδια
που μαζεύουν ή αγοράζουν πηγαίνουν στις εκκλησίες και στολίζουν τον
Επιτάφιο. Αγριολούλουδα, παπαρούνες, βιολέτες, μαργαρίτες, δενδρολί-
βανα, σκυλάκια, ανεμώνες, πασχαλιές, κρίνους, άνθη λεμονιάς, κ.α.πλέ-
κονται σε στεφάνια και γιρλάντες και ο Επιτάφιος γίνεται όλος μια κορό-
να από άνθη, ενώ παράλληλα ψέλνουν το μοιρολόγι της Παναγίας.
TA ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ
Τα λουλούδια του Επιταφίου ονομάζονται Χριστολούλουδα, Σταυρολού-
λουδα και τους αποδίδεται μεγάλη θαυματουργός Δύναμη. Παλιότερα,
οι γυναίκες έφτιαχναν με αυτά φυλαχτά για τους ναυτικούς, ενώ ορισμέ-
νοι τα χρησιμοποιούσαν και σαν γιατρικό για τον πονοκέφαλο.Όταν
ολοκληρωνόταν ο στολισμός, οι πιστοί προσκυνούσαν ενώ πέρναγαν
τα παιδιά από κάτω «για να τους αγγίξει η χάρη». Το απόγευμα στην
περιφορά του πιστοί ακολουθούν σε πομπή ενώ πολύς κόσμος περί-
μενε ολόγυρα για να προσκυνήσει ή να περάσει κάτω του,καθώς γυ-
ναίκες έραιναν την πομπή με αρώματα. Αλλού, κατά την περιφορά του
Επιταφίου στους δρόμους της πόλης ή του χωριού έκαναν τρεις φορές
το γύρω της εκκλησίας,σε πόλεις όπου υπήρχαν περισσότερες από μία
εκκλησίες, οι Επιτάφιοι συγκεντρώνονταν στην κεντρική πλατεία και
έψαλλαν όλοι οι πιστοί τους θρήνους.
Ετσι λοιπόν μετά και την περιφορά τρείς φορές γύρω από το παλιό εκκλη-
σάκι και την ολοκλήρωση της λειτουργίας μέσα στο γενικό συναισθημα-
τισμό,αισθανθήκαμε τυχεροί που ο Θεός μας αξίωσε για μία ακόμα φορά
εδώ ψηλά και πιο κοντά σε Αυτόν , να παρακολουθήσουμε τα "τεκμενό-
μενα" της Μεγάλης Παρασκευής, και να τιμήσουμε (με το δικό του τρόπο
ο καθένας) την θυσία του Θεανθρώπου,όπου στο τέλος το θείο πάθος θα
οδηγήσει στο θρίαμβο της Ανάστασης, στο θάνατο του θανάτου στη νίκη
της ζωής σηματοδοτώντας το τέλος του χειμώνα και την αρχή της Ανοιξης.
Πάσχα άλλωστε είναι το πρώτο ξύπνημα από το βαρύ χειμωνιάτικο ύπνο,
είναι κατά πολλούς ειδικούς η πρώτη ανάσταση της ζωής ύστερα από μια
μεγάλη νάρκη κι ένα βαθύ μαρασμό,και γι' αυτό γιορτάζεται τόσο χαριτω-
μένα, τόσο πρωτότυπα....Αφήνουμε πίσω μας το Άγιο Πνεύμα και η επι-
στροφή μας προς το Αβρακόντε έγινε ακριβώς από την ίδια διαδρομή από
την οποία είχαμε ανέβει το πρωί αφού πρώτα κάτω από το ίσκιο από τις
ανανεωμένες από φύλλα καρές (καρυδιές),συμμετείχαμε στην μικρή γιο-
ρτή που έκανε ο διοργανωτής της όλης εκδήλωσης ο Ορειβατικός Σύλ-
λογος Λασιθίου.
H ΔΙΑΔΡΟΜΗ
ΑΒΡΑΚΟΝΤΕ-ΛΙΜΝΑΚΑΡΟ at EveryTrail
EveryTrail - Find trail maps for California and beyond
πέδιο του Λιμνάκαρου όπου στην εκκλησία του Αγ. Πνεύματος τα μέλη της
συμμετείχαν στον στολισμό και την ακολουθία του επιτάφιου,που κάθε χρόνο
διοργανώνει ο Ορειβατικός σύλλογος Λασιθίου.Αυτή την μοναδική εμπειρία
ζήσαμε για ακόμα μια χρονιά μαζί με τους ορειβατικούς συλλόγους από το
Ηράκλειο, αλλά και με την συμμετοχή πιστών από το κεντρικό οροπέδιο του
Λασιθίου.Το Οροπέδιο Λιμνάκαρο βρίσκεται στις βόρειες κλιτύες της Δίκτης,
δίπλα στο μεγάλο οροπέδιο, στα 1120 μ.και περιβάλλεται από ανατολικά-νο-
τιοανατολικά από τις επιβλητικές κορφές Σπαθί (2147μ.)και Λάζαρος(2048μ)
της Δίκτης,δυτικά από το ύψωμα Στροβίλι (υψ. 1533) και από Βορρά από την
Μεγάλη Κορφή (1309 μ.).
Η επίσκεψη στο Λιμνάκαρο συνδυάζεται με μια μικρή πεζοπορία από τους
ορειβατικούς συλλόγους που ανέβηκαν το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής
για συμμετέχουν στο όμορφο έθιμο. Υπάρχουν πολλά μονοπάτια που οδη-
γούν στο Λιμνάκαρο και η ομάδα μας περπάτησε σε ένα από αυτά (αποτε-
λεί τμήμα του Ευρωπαικού μονοπατιού Ε4) για περίπου μια ώρα μέχρι το
παλιό εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος όπου γίνεται αρχικά ο στολισμός
του επιταφίου από αγριολούλουδα που φυτρώνουν εδώ στις παρυφές της
Δίκτης κάτω από τις πανύψηλες κορφές με το λιγοστό ακόμα χιόνι τώρα
στην ομορφότερη εποχή του χρόνου την Άνοιξη ,όπου τα μάτια δεν χορταί-
νουν το επιβλητικό τοπίο,την ώρα που στα αυτιά ηχούν τα κουδουνίσματα
από τα πρόβατα και τα κελαηδήματα πουλιών, και η μύτη πλημμυρίζει από
τις μυρωδιές των βοτάνων και των αγριολούλουδων.
ΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΤΟΥ ΛΙΜΝΑΚΑΡΟΥ (1300 μ.)
ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΤΟ ΛΙΜΝΑΚΑΡΟ
Η εκκλησία του Αγ. Πνεύματος είναι δίκλιτη βασιλική που βρίσκεται στην
Β.Δ. γωνιά του Οροπεδίου. Όπως έχει διαμορφωθεί ύστερα από την προ-
σθήκη του δεύτερου κλίτους δίνει την εντύπωση εξωτερικού τρικλίτου ναού
προσανατολισμένου προς βορρά με υπερυψωμένο το κεντρικό κλίτος. Θυ-
μίζει δε έντονα τον ναό του Αγ. Μάρκου στο Ηράκλειο. Το πρώτο και αρχαι-
ότερο κλίτος του ναού είναι αφιερωμένο στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος
και χρονολογείται από την εποχή της Ενετοκρατίας. Στο εσωτερικό φέρει
"σπαράγματα" τοιχογραφιών (άρα χρονολογείται πριν από τα μέσα του 15ου
αιώνα). Δεξιά δε και αριστερά της αρχικής εισόδου (σήμερα κλειστής) και
στο εσωτερικό του Αγ. Βήματος επισημαίνεται η ύπαρξη αρκοσολίων(σκαμ-
μένες αψίδες).Εδώ λοιπόν έχει καθιερωθεί και τελείται κάθε χρόνο το πρωί
της Μεγάλης Παρασκευής η ακολουθία των Μεγαλών Ωρών της ημέρας,
γίνεται ο στολισμός του επιταφίου με λουλούδια που συλλέγουν οι προσκυ-
νητές από την γύρω περιοχή και ακολουθεί η περιφορά στο ειδυλλιακό τοπίο.
OΡΟΠΕΔΙΟ ΛΙΜΝΑΚΑΡΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΚΟΡΦΕΣ ΣΠΑΘΙ (2147 μ.) & ΣΤΡΟΒΙΛΙ (1553 μ.) |
Εδώ λοιπόν μετά τον στολισμό παρακολουθήσαμε μέσα σε κατανυκτική
ατμόσφαιρα την λειτουργία της Μεγάλης Παρασκευής,που αποτελεί την
κορύφωση του Θείου Δράματος με την Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών
και τον Εσπερινό της Αποκαθήλωσης.Ο ιερέας κατέβασε τον Εσταυρω-
μένο από τον Σταυρό, τον τύλιξε σε καθαρό σεντόνι και τοποθέτησε το
Άγιο Σώμα του Κυρίου στον μοσχομυρισμένο και στολισμένο με αγριο-
λούλουδα Ιερό Επιτάφιο.Ακολούθησε ο όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου
με την Ακολουθία του Επιταφίου όπου ακούσαμε τα Εγκώμια σε τρεις
στάσεις: Ἡ ζωὴ ἐν τάφῳ α' στάση, Ἄξιόν ἐστί β' στάση, και Αἱ γενεαὶ
πᾶσαι γ' στάση. Ολο το εκκλησίασμα στην συνέχεια ακολούθησε την
περιφορά του Επιταφίου,γύρω από την εκκλησία του Αγίου Πνεύματος
που οφείλω ομολογήσω ότι λόγω και της ώρα που πραγματοποιείται
(στις 2 το μεσημέρι) φαντάζει διαφορετική από ότι έχουμε συνηθίσει.
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί για τους Χριστιανούς την πιο «θλιμμένη»
ημέρα του χρόνου, ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας, οι καμπάνες της
εκκλησίας κτυπούν με πένθιμο κτύπο. Ημέρα της κορύφωσης του θείου
δράματος με την Αποκαθήλωση από το σταυρό και την Ταφή του Χριστού.
Λόγω του πένθους της ημέρας οι νοικοκυρές δεν ασχολούνται με τις δου-
λειές του σπιτιού, αποφεύγοντας ακόμη και το μαγείρεμα. Με λουλούδια
που μαζεύουν ή αγοράζουν πηγαίνουν στις εκκλησίες και στολίζουν τον
Επιτάφιο. Αγριολούλουδα, παπαρούνες, βιολέτες, μαργαρίτες, δενδρολί-
βανα, σκυλάκια, ανεμώνες, πασχαλιές, κρίνους, άνθη λεμονιάς, κ.α.πλέ-
κονται σε στεφάνια και γιρλάντες και ο Επιτάφιος γίνεται όλος μια κορό-
να από άνθη, ενώ παράλληλα ψέλνουν το μοιρολόγι της Παναγίας.
TA ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ
Τα λουλούδια του Επιταφίου ονομάζονται Χριστολούλουδα, Σταυρολού-
λουδα και τους αποδίδεται μεγάλη θαυματουργός Δύναμη. Παλιότερα,
οι γυναίκες έφτιαχναν με αυτά φυλαχτά για τους ναυτικούς, ενώ ορισμέ-
νοι τα χρησιμοποιούσαν και σαν γιατρικό για τον πονοκέφαλο.Όταν
ολοκληρωνόταν ο στολισμός, οι πιστοί προσκυνούσαν ενώ πέρναγαν
τα παιδιά από κάτω «για να τους αγγίξει η χάρη». Το απόγευμα στην
περιφορά του πιστοί ακολουθούν σε πομπή ενώ πολύς κόσμος περί-
μενε ολόγυρα για να προσκυνήσει ή να περάσει κάτω του,καθώς γυ-
ναίκες έραιναν την πομπή με αρώματα. Αλλού, κατά την περιφορά του
Επιταφίου στους δρόμους της πόλης ή του χωριού έκαναν τρεις φορές
το γύρω της εκκλησίας,σε πόλεις όπου υπήρχαν περισσότερες από μία
εκκλησίες, οι Επιτάφιοι συγκεντρώνονταν στην κεντρική πλατεία και
έψαλλαν όλοι οι πιστοί τους θρήνους.
Ετσι λοιπόν μετά και την περιφορά τρείς φορές γύρω από το παλιό εκκλη-
σάκι και την ολοκλήρωση της λειτουργίας μέσα στο γενικό συναισθημα-
τισμό,αισθανθήκαμε τυχεροί που ο Θεός μας αξίωσε για μία ακόμα φορά
εδώ ψηλά και πιο κοντά σε Αυτόν , να παρακολουθήσουμε τα "τεκμενό-
μενα" της Μεγάλης Παρασκευής, και να τιμήσουμε (με το δικό του τρόπο
ο καθένας) την θυσία του Θεανθρώπου,όπου στο τέλος το θείο πάθος θα
οδηγήσει στο θρίαμβο της Ανάστασης, στο θάνατο του θανάτου στη νίκη
της ζωής σηματοδοτώντας το τέλος του χειμώνα και την αρχή της Ανοιξης.
Πάσχα άλλωστε είναι το πρώτο ξύπνημα από το βαρύ χειμωνιάτικο ύπνο,
είναι κατά πολλούς ειδικούς η πρώτη ανάσταση της ζωής ύστερα από μια
μεγάλη νάρκη κι ένα βαθύ μαρασμό,και γι' αυτό γιορτάζεται τόσο χαριτω-
μένα, τόσο πρωτότυπα....Αφήνουμε πίσω μας το Άγιο Πνεύμα και η επι-
στροφή μας προς το Αβρακόντε έγινε ακριβώς από την ίδια διαδρομή από
την οποία είχαμε ανέβει το πρωί αφού πρώτα κάτω από το ίσκιο από τις
ανανεωμένες από φύλλα καρές (καρυδιές),συμμετείχαμε στην μικρή γιο-
ρτή που έκανε ο διοργανωτής της όλης εκδήλωσης ο Ορειβατικός Σύλ-
λογος Λασιθίου.
H ΔΙΑΔΡΟΜΗ
ΑΒΡΑΚΟΝΤΕ-ΛΙΜΝΑΚΑΡΟ at EveryTrail
EveryTrail - Find trail maps for California and beyond
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου