Μια από τις πεζοπορικές διαδρομές που περιγράφονται στο βιβλίο "Κυκλικές
πεζοπορικές διαδρομές και φαράγγια της Ανατολικής Κρήτης" που έχουν γρά-
ψει η Χάρις Γάλλου και η Αννα Μπούρα, είναι και αυτή που αναφέρεται στο
"λαγκάδι του Τραχήλου" στον Κρούστα (αρ.διαδ.11 σελ.53). Η ορειβατική
ομάδα μας με αρχηγό την ίδια την συγγραφέα την Χάρις, περπάτησε αυτή την
Κυριακή στις 9 του Οκτωβρίου πάνω στα παλιά μονοπάτια σε αυτή την περιοχή
του Κρούστα ."Λαγκάδι του Τραχήλου", με αυτό το όνομα είχε περιγράψει
την όμορφη αυτή περιοχή του Κρούστα ένας παλιός κάτοικος του χωριού κατά
την περίοδο συγγραφής του βιβλίου, μια και η περιοχή θυμίζει τράχηλο,ονομασία
που δεν είναι γνωστή σήμερα μιας και οι νεώτεροι κάτοικοι έχουν αλλάξει τα
τοπωνύμια της περιοχής.
Η διαδρομή μας ξεκινά ακριβώς απέναντι από το Δημοτικό σχολείο του Κρούστα
από όπου ακολουθούμε πορεία βορειοανατολική πάνω στον τσιμεντόδρομο ανά-
μεσα στα περιβόλια ανατολικά του χωριού. Μετά από περίπου τριακόσια μέτρα
και αφού περάσουμε δίπλα από το θεόρατο πρίνο με το όμορφο αλώνι σε μια
βίγλα της περιοχής, από τα αριστερά κατηφορίζουμε σε ένα μικρό τμήμα από
παλιό μονοπάτι. Παρόλο που ο νοτιάς που φυσούσε δεν το προμήνυε, ξαφνικά
άρχισε μια ελαφριά μπόρα, που μας ανάγκασε να φορέσουμε τα αδιάβροχα μας
για να συνεχίσουμε την πορεία μας. Παρακάτω το μονοπάτι βρίσκει ξανά τον
αγροτικό δρόμο, τον οποίο αφήνουμε μετά από μια απότομη κατηφοριά για να
ξαναβρεθούμε πάλι στο μονοπάτι που μας οδηγεί μέσα στην κοίτη της ρεματιάς
που έρχεται από τα ψηλότερα και συνεχίζει μέχρι το Καλό Χωριό.
Η βροχούλα δεν έπεφτε παραπάνω από δέκα λεπτά γεμίζοντας τον αέρα με την μυ-
ρωδιά της βρεγμένης γης, που μαζί με τα αρωματικά υλικά που αναμειγνύονταν με
την υγρασία μας έκανε να απολαμβάνουμε τις ευωδιές της υπαίθρου γεμίζοντας μας
αισιοδοξία. Το ξέρατε όμως ότι υπάρχει ελληνική λέξη για τη μυρωδιά της βροχής
σε ξηρό έδαφος , και είναι : ο πετριχώρ Είναι σύνθετη λέξη από τα συνθετικά πέτρα
και ιχώρ (ιχώρ= αίμα θεών ή Ελλήνων). Η λέξη αυτή είναι νεολογισμός δύο Αυστρα-
λών ερευνητών, του Bear και του Thomas, οι οποίοι τη χρησιμοποίησαν για ένα άρθρο
τους στο περιοδικό Nature το 1964. Στο άρθρο αυτό περιέγραφαν πώς ένα έλαιο παρα-
γόμενο από κάποια φυτά απορρωφάται από το αργιλώδες έδαφος και τα πετρώματα,
και με τη βροχή απελευθερώνεται μαζί με μια άλλη ουσία, τη γεωσμίνη, δίνοντας τη
χαρακτηριστική οσμή. Σε μια επόμενη μελέτη τους το 1965, οι ίδιοι επιστήμονες
απέδειξαν ότι το έλαιο αυτό επιβραδύνει τη βλάστηση των σπόρων και την ανάπτυξη
των νεαρών φυτών. Η γεωσμίνη είναι μια ουσία που παράγεται από μικροοργανισμούς
του εδάφους και δίνει στο χώμα τη χαρακτηριστική του οσμή. Παράγεται επίσης στα
παντζάρια, γι’αυτό κι έχουν οσμή και γεύση χώματος.
Ανηφορίζουμε στην συνέχεια από την άλλη μερία και μετά από μια μικρή παρά-
καμψη ανάμεσα στα πεύκα που πυκνώνουν όσο προχωράμε φτάνουμε στο παλιό
καιόμορφο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη "στούς Λάκους", κάτω από ένα εντυπω-
σιακόήλιο που είχε ξεπροβάλει και σε συνδυασμό με τον νοτιά είχε ανεβάσει
ζεστάνειαρκετά την ατμόσφαιρα.Εδώ στην περιοχή Λάκοι του Κρούστα, στο
δρόμο που οδηγεί στο Καλό Χωριό, βρίσκεται ο μικρός ναός του Αγίου Ιωάννη
του Θεολόγου. Είναι μονόχωρος καμαροσκέπαστος και σώζει στη δίρριχτη στέγη
του παλαιά κεράμωση. Το μνημείοείναι κατάγραφο με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα
τις οποίες δυστυχώς δεν μπορέσαμε να θαυμάσουμε μια και ο ναός ήταν κλειδω-
μένος. Από την ιστοσελίδατου θρησκευτικού τουρισμού Λασιθίου διαβάζουμε ότι
στην κόγχη της αψίδας απεικονίζεται η Δέηση και από πάνω, στο μέτωπο της αψίδας,
ο Αναπεσών,στο εσωτερικό του αξιοσημείωτο είναι το κτιστό τέμπλο που διαχωρίζει
με τη μορφή τοίχου το χώρο με μοναδικά ανοίγματα την Ωραία Πύλη και ένα παρά-
θυρο πάνω από αυτή, και στο δυτικό τοίχο σώζεται γραπτή επιγραφή που χρονολογεί
τις τοιχογραφίες και την ταυτόχρονη ανοικοδόμηση ή ανακαίνιση του μνημείου :
«(ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΘΗ Η ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ) ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΙΘΗ Ο ΘΕΙΟΣ ΚΑΙ
ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΥ(ΦΗΜΟΥ) ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΔΙ ΕΞΟΔΟΥ ΚΑΙ ΚΟΠΟΥ
ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΚΛΟΝΤΖΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ
ΣΥΜΒΙΑΣ ΑΥΤΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΑΥΤΟΥ ΑΜΗΝ ΕΤΟΥΣ
(7856 από κτίσεως κόσμου) = 1348 μ.Χ.» (Ξανθουδίδης 1903, 73).
Γύρω από τον μικρό ναό παρατηρούμε αρκετά χαλάσματα καθώς και δυό πέτρινα
εντυπωσιακά αλώνια, ενώ ολόκληρη η περιοχή βρίσκεται ανάμεσα σε ένα πανέμο-
ρφο πευκοδάσος που ξεκινά από την περιοχή της Πρίνας και φτάνει μέχρι την περι-
οχή Βαθύ χαμηλα στην θάλασσα. Από την πλαγιά με τις πεζούλες πάνω από τον ναό
με τις λιγοστές ελιές, επιστρέφουμε στο σημείο από όπου είχαμε στρίψει για τον
ναό του Αγίου Ιωάννη ενώ συνατάμε μια παλία στάνη, και μερικές κυψέλες μελισ-
σών, και συνεχίζουμε μέχρι που συναντάμε το παλιό μονοπάτι που έρχεται από το
Καλό χωρίο και συνεχίζει μέχρι τον Κρούστα, σε ένα εντυπωσιακό σημείο με
όμορφη θέα στην πόλη του Αγίου Νικολάου και στο περιοχή του Καλού Χωριού.
Το μονοπάτι αυτό περνά μέσα από το φαράγγι ανάμεσα από τα πεύκα που γεμίζουν
την ρεματιά και μας οδηγεί μετά από πορεία περίπου μιάς ώρας ανηφορικής πορείας
στο χωριό του Κρούστα, όπου και τερματίζουμε την πεζοπορική μας διαδρομή.
πρίν όμως την επιστροφή μας στην πόλη μας σταματάμε λίγο μετά τον Κρούστα
στο ξωκλήσι του "Προφήτη Ηλία" με την εντυπωσιακή θέα στο κάμπο της Κριστάς
όπου απολαμβάνουμε ρακή συνοδεία από τα μεζεδάκια που κρατάμε.
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ
at EveryTrail
EveryTrail - Find trail maps for California and beyond
πεζοπορικές διαδρομές και φαράγγια της Ανατολικής Κρήτης" που έχουν γρά-
ψει η Χάρις Γάλλου και η Αννα Μπούρα, είναι και αυτή που αναφέρεται στο
"λαγκάδι του Τραχήλου" στον Κρούστα (αρ.διαδ.11 σελ.53). Η ορειβατική
ομάδα μας με αρχηγό την ίδια την συγγραφέα την Χάρις, περπάτησε αυτή την
Κυριακή στις 9 του Οκτωβρίου πάνω στα παλιά μονοπάτια σε αυτή την περιοχή
του Κρούστα ."Λαγκάδι του Τραχήλου", με αυτό το όνομα είχε περιγράψει
την όμορφη αυτή περιοχή του Κρούστα ένας παλιός κάτοικος του χωριού κατά
την περίοδο συγγραφής του βιβλίου, μια και η περιοχή θυμίζει τράχηλο,ονομασία
που δεν είναι γνωστή σήμερα μιας και οι νεώτεροι κάτοικοι έχουν αλλάξει τα
τοπωνύμια της περιοχής.
Η διαδρομή μας ξεκινά ακριβώς απέναντι από το Δημοτικό σχολείο του Κρούστα
από όπου ακολουθούμε πορεία βορειοανατολική πάνω στον τσιμεντόδρομο ανά-
μεσα στα περιβόλια ανατολικά του χωριού. Μετά από περίπου τριακόσια μέτρα
και αφού περάσουμε δίπλα από το θεόρατο πρίνο με το όμορφο αλώνι σε μια
βίγλα της περιοχής, από τα αριστερά κατηφορίζουμε σε ένα μικρό τμήμα από
παλιό μονοπάτι. Παρόλο που ο νοτιάς που φυσούσε δεν το προμήνυε, ξαφνικά
άρχισε μια ελαφριά μπόρα, που μας ανάγκασε να φορέσουμε τα αδιάβροχα μας
για να συνεχίσουμε την πορεία μας. Παρακάτω το μονοπάτι βρίσκει ξανά τον
αγροτικό δρόμο, τον οποίο αφήνουμε μετά από μια απότομη κατηφοριά για να
ξαναβρεθούμε πάλι στο μονοπάτι που μας οδηγεί μέσα στην κοίτη της ρεματιάς
που έρχεται από τα ψηλότερα και συνεχίζει μέχρι το Καλό Χωριό.
Η βροχούλα δεν έπεφτε παραπάνω από δέκα λεπτά γεμίζοντας τον αέρα με την μυ-
ρωδιά της βρεγμένης γης, που μαζί με τα αρωματικά υλικά που αναμειγνύονταν με
την υγρασία μας έκανε να απολαμβάνουμε τις ευωδιές της υπαίθρου γεμίζοντας μας
αισιοδοξία. Το ξέρατε όμως ότι υπάρχει ελληνική λέξη για τη μυρωδιά της βροχής
σε ξηρό έδαφος , και είναι : ο πετριχώρ Είναι σύνθετη λέξη από τα συνθετικά πέτρα
και ιχώρ (ιχώρ= αίμα θεών ή Ελλήνων). Η λέξη αυτή είναι νεολογισμός δύο Αυστρα-
λών ερευνητών, του Bear και του Thomas, οι οποίοι τη χρησιμοποίησαν για ένα άρθρο
τους στο περιοδικό Nature το 1964. Στο άρθρο αυτό περιέγραφαν πώς ένα έλαιο παρα-
γόμενο από κάποια φυτά απορρωφάται από το αργιλώδες έδαφος και τα πετρώματα,
και με τη βροχή απελευθερώνεται μαζί με μια άλλη ουσία, τη γεωσμίνη, δίνοντας τη
χαρακτηριστική οσμή. Σε μια επόμενη μελέτη τους το 1965, οι ίδιοι επιστήμονες
απέδειξαν ότι το έλαιο αυτό επιβραδύνει τη βλάστηση των σπόρων και την ανάπτυξη
των νεαρών φυτών. Η γεωσμίνη είναι μια ουσία που παράγεται από μικροοργανισμούς
του εδάφους και δίνει στο χώμα τη χαρακτηριστική του οσμή. Παράγεται επίσης στα
παντζάρια, γι’αυτό κι έχουν οσμή και γεύση χώματος.
Ανηφορίζουμε στην συνέχεια από την άλλη μερία και μετά από μια μικρή παρά-
καμψη ανάμεσα στα πεύκα που πυκνώνουν όσο προχωράμε φτάνουμε στο παλιό
καιόμορφο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη "στούς Λάκους", κάτω από ένα εντυπω-
σιακόήλιο που είχε ξεπροβάλει και σε συνδυασμό με τον νοτιά είχε ανεβάσει
ζεστάνειαρκετά την ατμόσφαιρα.Εδώ στην περιοχή Λάκοι του Κρούστα, στο
δρόμο που οδηγεί στο Καλό Χωριό, βρίσκεται ο μικρός ναός του Αγίου Ιωάννη
του Θεολόγου. Είναι μονόχωρος καμαροσκέπαστος και σώζει στη δίρριχτη στέγη
του παλαιά κεράμωση. Το μνημείοείναι κατάγραφο με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα
τις οποίες δυστυχώς δεν μπορέσαμε να θαυμάσουμε μια και ο ναός ήταν κλειδω-
μένος. Από την ιστοσελίδατου θρησκευτικού τουρισμού Λασιθίου διαβάζουμε ότι
στην κόγχη της αψίδας απεικονίζεται η Δέηση και από πάνω, στο μέτωπο της αψίδας,
ο Αναπεσών,στο εσωτερικό του αξιοσημείωτο είναι το κτιστό τέμπλο που διαχωρίζει
με τη μορφή τοίχου το χώρο με μοναδικά ανοίγματα την Ωραία Πύλη και ένα παρά-
θυρο πάνω από αυτή, και στο δυτικό τοίχο σώζεται γραπτή επιγραφή που χρονολογεί
τις τοιχογραφίες και την ταυτόχρονη ανοικοδόμηση ή ανακαίνιση του μνημείου :
«(ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΘΗ Η ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ) ΚΑΙ ΑΝΙΣΤΟΡΙΘΗ Ο ΘΕΙΟΣ ΚΑΙ
ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΥ(ΦΗΜΟΥ) ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΑΙ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΔΙ ΕΞΟΔΟΥ ΚΑΙ ΚΟΠΟΥ
ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΚΛΟΝΤΖΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ
ΣΥΜΒΙΑΣ ΑΥΤΟΥ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΑΥΤΟΥ ΑΜΗΝ ΕΤΟΥΣ
(7856 από κτίσεως κόσμου) = 1348 μ.Χ.» (Ξανθουδίδης 1903, 73).
 |
| ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (ΣΤΟΥΣ ΛΑΚΟΥΣ) |
Γύρω από τον μικρό ναό παρατηρούμε αρκετά χαλάσματα καθώς και δυό πέτρινα
εντυπωσιακά αλώνια, ενώ ολόκληρη η περιοχή βρίσκεται ανάμεσα σε ένα πανέμο-
ρφο πευκοδάσος που ξεκινά από την περιοχή της Πρίνας και φτάνει μέχρι την περι-
οχή Βαθύ χαμηλα στην θάλασσα. Από την πλαγιά με τις πεζούλες πάνω από τον ναό
με τις λιγοστές ελιές, επιστρέφουμε στο σημείο από όπου είχαμε στρίψει για τον
ναό του Αγίου Ιωάννη ενώ συνατάμε μια παλία στάνη, και μερικές κυψέλες μελισ-
σών, και συνεχίζουμε μέχρι που συναντάμε το παλιό μονοπάτι που έρχεται από το
Καλό χωρίο και συνεχίζει μέχρι τον Κρούστα, σε ένα εντυπωσιακό σημείο με
όμορφη θέα στην πόλη του Αγίου Νικολάου και στο περιοχή του Καλού Χωριού.
Το μονοπάτι αυτό περνά μέσα από το φαράγγι ανάμεσα από τα πεύκα που γεμίζουν
την ρεματιά και μας οδηγεί μετά από πορεία περίπου μιάς ώρας ανηφορικής πορείας
στο χωριό του Κρούστα, όπου και τερματίζουμε την πεζοπορική μας διαδρομή.
πρίν όμως την επιστροφή μας στην πόλη μας σταματάμε λίγο μετά τον Κρούστα
στο ξωκλήσι του "Προφήτη Ηλία" με την εντυπωσιακή θέα στο κάμπο της Κριστάς
όπου απολαμβάνουμε ρακή συνοδεία από τα μεζεδάκια που κρατάμε.
 |
| ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ |
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ
at EveryTrail
EveryTrail - Find trail maps for California and beyond
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου