Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2011

ΣΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΟΥΡΝΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΚΑ

Η περιοχή της Φουρνής έχει πλούσια ιστορία από την περιόδο της βενετοκρατίας
όπουυπήρξε η πρωτεύουσα της επαρχίας Καστελλανίας της Φουρνίας, αλλά και
στα νεώτερα Βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια, και εκεί συναντά κανείς πολλά
μνημεία όσο σε  καμιά ίσως άλλη περιοχή όχι μόνο του Λασιθίου αλλά και ολό-
κληρης της Κρήτης, που κατά καλή τύχη έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα.Ενα από
τα μνημεία αυτά είναι και το μεγάλο λιθόστρωτο μονοπάτι που εξυπηρετούσε
για πολλά χρόνια τους κατοίκους και ξεκινούσε από την Νεάπολη και τα γύρω
χωριά, διερχόταν από το μικρό οροπέδιο της Φουρνής και τερμάτιζε στην Πλάκα
στο σημείο διεκπεραίωσης για την Σπιναλόγκα.Η ομάδα μας αυτή την Κυριακή,
την τελευταία του πρώτου μήνα του φθινωπόρου σχεδίασε να περπατήσει στο
νοτιότερο τμήμα αυτού του εντυπωσιακού μονοπατιού που έχει ως αφετηρία τη
Φουρνή, διακόπτεταισε απόσταση ενός χιλιομέτρου , και συναντάται ξανά το
δεύτερο τμήμα του με αφετηρία κοντά στον Άγιο Παντελεήμονα και κατεύθυνση
βορειοανατολική, προς την Πλάκα.











Ξεκινάμε την πεζοπορία  μας με κατεύθυνση βορειοανατολικά της Φουρνής ,
από τον δρόμο που οδηγεί από τη Φουρνή στην Ελούντα.Η πορεία μας ελαφρά
ανηφορική πρός την περιοχήπου ονομάζεται σήμερα Σκουράς και αποτελεί τη
νοτιοδυτική είσοδο στο ειδυλλιακό φαράγγι του Χαυγά, που ξεκινάει λίγο
παρακάτω.Στην περιοχή του Σκορά βρίσκουμε και ακολουθούμε το παλιό μονο-
πάτι που οδηγεί προς την Πλάκα,μέρος του λιθόστρωτου δρόμου που οδηγούσε
στο σημείο διαπεραίωσης για τη Σπιναλόγκα και αποτελούσε μέρος του κύριου
οδικού άξονα της Βενετοκρατίας.Για τον οικισμό Scorea γίνεται αναφορά στον
κατάλογο των χωριών της βενετικής τούρμας το 13ο και 14ο αιώνα και στο
κατάστιχο του σεξτέριου ανάμεσα στα έτη 1227-141(Κατηφόρη,αρχαιολόγος)










Το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου
Στο δρόμο μας συναντάμε και δύο παλιά μοναστήρια της περιοχής. Πρώτα
περνάμε δίπλα από το μοναστήριτου Τιμίου Προδρόμου που βρίσκεται σε υψό-
μετρο 327μ. Η μονή σήμερα δεν κατοικείται και το ιδιαίτερα πετρώδες περιβάλ-
λον της,  με τη θαμνώδη,  βλάστηση χρησιμοποιείται από κτηνοτρόφους,  ενώ
στηνπεριοχή σήμερα καλλιεργούνται ελιές.Η μονή έχει θέα στον κόλπο του
Μεραμπέλου, το εντυπωσιακό φαράγγι του Χαυγά, το δρόμο προς Πλάκα, τον
 ΆγιοΠαντελεήμονα και τους λόφους που βρίσκονταν οι σκοπιές στην Βενετο-
κρατίας Τράχηλας και Φονιά Ο ναός της μονής, που εορτάζει στις 29 Αυγούστου.


















Ακολουθώντας πάντα τμήματα του παλιού εκείνου δρόμου βγαίνουμε στον
ασφάλτινο δρόμο που έρχεται από την Φουρνή και συνεχίζει για Πινές και
Ελούντα.Εκεί αμέσως μετά μια μικρή παράκαμψη οδηγεί στο δεύτερο
μοναστήρι της περιοχής του Σκουρά του Αγίου Παντελεήμονα που είναι
κτισμένο λίγο χαμηλότερα από το πρώτο σε υψόμετρο 300 μ. σε μια
περιοχή όπου συναντάμε ελαιώνες και καλλιεργήσιμες εκτάσεις.






Στην συνέχεια περπατήσαμε για λίγο πάνω στον δρόμο και μετά κατηφο-
ρίσαμε από τον αγροτικό δρόμο μέχρι την είσοδο του φαραγγιού του
Χαυγά κάτω από τον ομώνυμο οικισμό.Μέσα στο φαράγγι το μονοπάτι
είναι πιο ευδιάκριτο, μετά και το καθαρισμό που του έγινε το προηγού-
μενο έτος από τον ορειβατικό σύλλογο Φυλής, κινείται με ζιγκ-ζαγκ
ανάμεσα από τίς απότομες πλαγίες και καταλήγει στην Πλάκα από το
ασφάλτινο δρόμο μιας και το τελευταίο τμήμα του αγνοείται εδώ και πάρα
πολλά χρόνια, θύμα και αυτό της πρώτης διάνειξης του δρόμου που δεν
σεβάστηκε την όμορφη μαστόρικη λίθινη κατασκευή του.







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ : ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ - ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ


H ΔΙΑΔΡΟΜΗ

http://www.sports-tracker.com/#/workout/satleo/d13tf76pi180k565





Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011

ΦΑΡΑΓΓΙ "ΣΤ´ΑΥΛΑΚΙ" ΣΤΟ ΣΚΙΝΙΑ

Βρισκόμαστε πια στα μέσα του Σεπτέμβρη, όμως ο καιρός της περιοχής μας
παραμένει ακόμα καλοκαιρινός. Μπορεί να έχουν ανοίξει τα σχολεία, μπορεί
να έχουν "γενωθεί" τα σταφύλια και τα δένδρα να ξεκινούν σιγά-σιγά να ρίχνουν
τα φύλλα τους, όμως το όλο σκηνικό θυμίζει ακόμα καλοκαίρι. Αφού λοιπόν ο
καιρός προσπαθεί με την ζέστη του να δυσκολέψει τις πεζοπορικές μας εξο-
ρμήσεις, εμείς συνδυάσαμε την διαδρομή μας αυτή την Κυριακή 18-9-2010 με
κατάληξη σε παραλία τόσο για να δροσιστούμε μετά το περπάτημα μας όσο και
να χορτάσουμε όσο μπορούμε ακόμα την θάλασσα, και τον ήλιο μας ( ευτυχώς
αυτά δεν έχουν ακόμα φορολογηθεί.... )











Η διαδρομή που επιλέξαμε λοιπόν γι αυτή την Κυριακή βρίσκεται στα βόρεια-
ανατολικά του Πάνω Μεραμπέλλου και ξεκινά από το μικρό χωριό του Σκινιά.
Μέσα από το χωριό θα ακολουθούσαμε  την ρεματιά που μετά από λίγο ενώνεται
με το ρέμα που δημιουργεί το μικρό αλλά εντυπωσιακό φαράγγι "στ΄αυλάκι" όπως
το ονομάζουν οι ντόπιοι, λόγω του ότι θυμίζει χαραγμένο στα χώματα της Μερα-
μπελλιώτικης γης ένα τεράστιο αυλάκι .Το φαράγγι είναι βατό δεν δυσκολεύει
καθόλου όποιον θελήσει να το περπατήσει και με "φιδίσια" πορεία ανάμεσα στα
ψηλά πρανή του καταλήγει στην θάλασσα "στα βλυχάδια" σε ένα εντυπωσιακό
μικρό κόλπο με  λευκά βότσαλα και καταγάλανα νερά, στην περιχή Βλυχάδια.



























Φτάσαμε στον Σκινιά που αγναντεύει το απέραντο γαλάζιο του Κρητικού πελάγους,
που έστελνε ένα δροσερό αεράκι να μας ανακουφίζει από την ζέστη που σιγά-σιγά
αυξανόταν.Λίγοι πια οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού που βρίσκεται χτισμένο στην
βορειοδυτική άκρη της περιφέρειας του Δήμου Αγίου Νικολάου σε υψόμετρο 230 μ.
και περιλαμβάνει τους οικισμούς ΆγιοςΓεώργιος, Βάλτος, Βλυχάδια και Χοντρο-
βολάκοι (εγκαταλελειμμένος μεγάλος οικισμός κοντά στη Μονή Αρετίου).Μετά
το γλυκό πρωινό καφεδάκι στο μικρό καφενείο ξεκινήσαμε την πεζοπορία μας που
αρχικά κατευθύνθηκε δυτικά με πορεία κατηφορική. Η όλη περιοχή είναι μέρος του
άνυδρου "Πάνω Μεραμπέλλου", όπου κυριαρχούν τα χαρακτηριστικά του άγονου
τοπίου, ενώ συναντάμε ακόμα πολλές δεξαμενές, ξερολιθιές, πεζούλες και αλώνια
που δηλώνουν ότι κάποτε η καλλιέργεια της γης ήταν εντατική, ενώ τα τελευταία
χρόνια παρατηρούμε ότι αυξήθηκαν οι ελαιώνες, αλλά και η καλλιέργεια ενός νέου
αστραφτερού είδους των "ηλιακών κάτοπτρων".
















Το ξερό φαράγγι όσο προχωράμε στενεύει, και η πορεία μας στον πάτο του τερά-
στιου αυτού "αυλακιού" κάτω από  τα πρανή του που αντίθετα ψηλώνουν εντυπω-
σιακά. Περπατάμε πάνω σε μεγάλα βότσαλα που δηλώνουν ότι κάποτε στο φαράγγι
θα πρέπει να έτρεχε πολύ νερό. Παντού γύρω κυριαρχούν οι γυμνοί φλώμοι, που
σίγουρα την άνοιξη θα δίνουν εντυπωσική ομορφιά  στο φαράγγι  όταν θα έχουν
ανθίσει, αλλά και οι φασκομηλιές και οι ρίγανες που βρίσκονται και αυτά σε παρό-
μοια κατάσταση. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό επίσης του φαραγγιού είναι οι πολλές
σπηλιές που συνατάμε άλλοτε χαμηλά και έχουν μετατραπεί σε στάνες από τους
βοσκούς και άλλοτε ψηλά στα πρανή του.Η διαδρομή διαρκεί περίπου δύο και μισή
ώρες και βγάζει σε ένα μικρό κόλπο γεμάτο από βότσαλα και όμορφη θάλασσα που
όμως τον περισσότερο καιρό έχει αρκετό κυματισμό, κάτι που εμάς δεν μας εμπό-
δισε καθόλου για να βουτήξουμε στα καταγάλανα νερά απολαμβάνοντας ένα δροσι-
στικό μπάνιο ότι καλύτερο μετά την πεζοπορία μας.














ΣΚΙΝΙΑΣ 
Το όνομα ίσως να προέρχεται από ένα μεγάλο σκίνο και γενικά δηλώνει τόπο με
πολλούς σκίνους.Οι πρώτες γνωστές αναφορές για το Σκινιά βρίσκονται στον
κατάλογο των χωριών της βενετικής τούρμας του13ου και 14ου αιώνα και στο
κατάστιχο του σεξτέριου ανάμεσα στα έτη 1227-1418.Το 17ο αιώνα ο Σκινιάς
ανήκει στην παρτινέντζια της Φουρνής και διά-φορες τοποθεσίες γύρω από αυτόν
αναφέρονται συχνά στα συμβόλαια της εποχής.Αν και το 1630 σημειώνεται ως
χωριό, σε συμβόλαιο που αφορά στην τοποθεσία Φίλια του Σκινιά, δεν καταχω-
ρίζεται στα χωριά των απογραφών της Βενετοκρατίας.Το 1632 ο κυρ Μανούσος
Παντουβάς από το Καστέλι Φουρνής, που εκμεταλλεύεται κτήματα του φεουδάρχη
Αντωνάκη Παπαδόπουλου, συνάπτει συμβόλαιογια κτήματα στο μετόχι του Σκινιά.
Το 1638 και 1641 αναφέρεται και πάλι ως μετόχι με κτήματα στα οποία έχει δικαι-
ώματα η μονή Αρετίου.Στην Οθωμανική περίοδο,το 1827 αναφέρεται ως Iskinya,
στην αιγυπτιακή απογραφή το 1832-1833 απογράφεται ως Skoenia με 30 χριστι-
ανικές οικογένειες, και έκτοτε σημειώνεται σε όλες τις απογραφές.








Το 17ο αιώναστο Σκινιά λειτουργεί η μονή του Αγίου Δημητρίου,ενώ, εκτός από
τη μονήΑρετίου, και οι μονές του Σωτήρος στον Κέραμο και της Καρδαμούτσας
έχουν περιουσία στην περιοχή. Μνημεία της Βενετοκρατίας πολύ κοντά στο Σκινιά
είναιη βίγλα Γιαλού το Κεφάλι δίπλα στον Προφήτη Ηλία, που ήταν πιθανότατα
μοναστηριακός ναός, και ο τοιχογραφημένος ναός του Αγίου Γεωργίου, στο
σημερινόομώνυμο οικισμό. Στη θέση του σύγχρονου ναού του Αγίου Νικολάου
στα Βλυχάδια, στο «μετόχι αιγιαλού σκινιά», υπήρχε μοναστήρι της Βενετο-
κρατίας. Επίσης,το μοναστήρι που λειτούργησε αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση
του ΣωτήροςΑφέντη Χριστού στη θέση Αγριλιά ανάγεται, με επιφύλαξη, στα
χρόνια της Βενετοκρατίας. Μέχρι το 1920  ανήκε στο Δήμο Φουρνής και μετά έγινε
ανεξάρτητοςαγροτικός Δήμος,ενώ σήμερα υπάγεται στον Δήμο Αγίου Νικολάου
Στο χωριό σώζεται ο τοιχογραφημένος ναός του Αγίου Γεωργίου (16ου αιώνα)
καθώς και παλιό καθολικό μοναστήρι που ανήκε στη Μονή Καρδαμούτσας.











Η ορειβατική μας παρέα απόλαυσε το δροσιστικό μπάνιο στα βόρεια 
παράλια του Λασιθίου, και στην συνέχεια στην μικρή ταβέρνα στα 
Βλυχάδια στου "Τσιτσάνη" πέρασε όμορφες στιγμές, χαλαρώνοντας και 
αγναντεύοντας το απέραντο μπλέ του Κρητικού πελάγους, με το κέφι της 
παρέας να φτάνει τελικά στο κατακόρυφο.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ : ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΥΚΑΚΗΣ - ΡΙΤΑ ΜΑΡΝΕΛΛΟΥ

 Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ
EveryTrail - Find hiking trails in California and beyond