Κυριακή 27 Φεβρουαρίου 2011

ΦΑΡΑΓΓΙ ΧΑΥΓΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΑΚΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΥΚΑ







ΚΑΛΑΜΑΥΚΑ

Χωριό και πρώην κοινότητα Ιεράπετρας χτισμένο σε
υψόμετρο 480μ. Απέχει απο τον Αγιο Νικόλαο 24,4
χλμ μέσω του οδικού δικτύου Καλού Χωριού & Πρίνας.
Χαρακτηριστικά της περιοχής τα δάση απο πεύκα,
πολλά πλατάνια και ελιές ,πλούσιες πηγές με μικρούς
καταρράκτες και το ξεχωριστό φαράγγι του Χαυγά.
δίνουν μια ευχάριστη  όψη στο χωριό. Κοντά στη νότια
συνοικία απλώνεταιένας απόκρημνος και ψηλός λόφος
ο Κάστελος.Στη κορυφή του είναι ένα σπήλαιο διαρ-
ρυθμισμένο σε εκκλησία του Σταυρού,και ανεβαίνει
κανείς ακολυθώνταςτα 242 σκαλοπάτια.Στο ψηλότερο
σημείο στην κορυφήείναι το καμπαναριό με πανοραμική
στην πεδιάδα της Ιεράπετρας και το Λιβυκό πέλαγος.
Η Καλαμάυκα αναφέρεται στην επαρχία Ιεράπετρας το
1577 απο τον Μπαρότση,και μια από τις εκδοχές για
το όνομα του και μάλλον η επικρατέστερη είναι ότι
προέρχεται απο τη λέξη καλλαμαύκιον = κίδαρις"
(σαρίκι,τουρμπάνι,ανδρικός κεφαλόδεσμος).



























Η Καλαμαύκα κτισμένη ανάμεσα σε απομονωμένους βράχους
που στην κορφή τους δεσπόζουν κάτασπρα ξωκλήσια. Μέσα
στο πράσινο και στα τρεχούμενα νερά, δεσπόζει αυτό το
κεφαλοχώρι της περιοχής. Από την Καλαμαύκα περνούσε
παλαιότερα δρόμος μέσω του οποίου επικοινωνούσαν τα
οροπεδια Λασιθίου και Καθαρού με την Ιεράπετρα.
Υποστηρίζεται ότι η Καλαμιαυκα είναι χτισμένη στη θέση
της αρχαίας πόλεως Λάρισας. Λόγω των μεγάλων πηγών του
χωριού για πολλούς αιώνες λειτυργούσαν αρκετοί νερόμυλοι
οι οποίοι σώζονται και σήμερα και ιστορούνται σε ενετικά
συμβολαιογραφικά έγγραφα

































Πολλοί νερόμυλοι της Βενετοκρατίας που σώζονται ακόμη
μνημονεύονται από αγοραπωλησίες στα νοταριακά έγγραφα
του Ιωάννη Ολόκαλου που είχε έδρα τις Δρυγιές.Τον Άη
Γιώργη τον Καλαφατιανό και την ομώνυμη Παναγία. Πάνω
στο βράχο, μέσα και αριστερά από το Χαυγά μπορείτε να
δείτε τη μικρή εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, απολαμβά-
νοντας ταυτόχρονα την όμορφη φύση και τις πανοραμικές
εικόνες της περιοχής της Ιεράπετρας.
































Ξεκινήσαμε το περπάτημα μας λίγο μετά την Καλαμάυκα
και στο σημείο που οδηγεί σε ακόμα ένα φαράγγι με το
όνομα "ΧΑΥΓΑΣ" (το "χαυγάς" άλλωστε προέρχεται από
το ρήμα "χαίνω", λέξη σημαινει "χαράδρα,χασμα γής ,φαράγγι)
Στρίψαμε δεξιά και αρχίσαμε να ανηφορίζουμε ανάμεσα
στα πρανή του φαραγγιού ενώ στο ρυάκι δίπλα μας έτρεχε
μεγάλη ποσότητα νερού με το χαρακτηριστικό μελωδικό
γαργάρισμα.Δεξιά και αριστερά μας υψώνονται θεόρατοι
βράχοι και ανάμεσα τους πέυκα πρασινίζουν το τοπίο.
Το βάθος του φαραγγιού φτάνει τα 300 m. Η περιοχή έχει
ονομαστεί «Κινέζικο Τοπίο», λόγω των μικρών μετεώρων
αλλά και των μικρών πεύκων που ξεφυτρώνουν ανάμεσα στα
βράχια, θυμίζοντας τα ανατολίτικα μπονσάι.
Σε ένα σημείο δύο σχιστοί βράχοι σχηματίζουν μια είσοδο
αλλεπάλληλων σπηλαίων, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως
κρυψώνα στη γερμανική κατοχή από τους Κρητικούς αντάρτες
και τους συμμάχους.Ο μύθος μάλιστα της περιοχής λέει ότι
τα σπήλαια είναι σαράντα και ένα από αυτά κρύβει ένα
μεγάλο θησαυρό.Και ενώ μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί
τα τριάντα εννέα χωρίς να βρεθεί τίποτα αναζητήτε το
το τελευταίο και μάλλον το πιο τυχερό χωρίς να έχει
βρεθεί ακόμα...

















Κάτω από τον τεράστιο βράχο συναντήσαμε και τον πρώτο
μικρό καταράκτη με αρκετά νερά και χρειάστηκε να τον 
περάσουμε με αρκετή προσοχή λόγω της ποσότητας του 
νερού που έτρεχε.Ετσι και αφου οι φωτογραφικές μηχανές 
απαθανάτισαν το όμορφο θέαμα ακολουθήσαμε το ανασκευ-
ασμένο μονοπάτιπαράλληλα με το ρέμα και με ελαφρώς 
ανηφορική πορεία φτάσαμε στα μικρά καταπράσινα λιβάδεια 
με τις ελιέςτα λίγα αμπέλια και τις μαργαρίτες να δημιουργούν 
ολόλευκαχαλιά στα ξέφωτα ανάμεσα στα δένδρα.

































Περάσαμε ξανά το ρυάκι πιο εύκολα αυτή την φορά και 
φτάσαμε στο πρώτο ξωκκλήσι της περιοχής τον Αγιο 
Γεώργιο τον Κλαφατιανό.Στο εσωτερικό της εκκλησίας
σώζονται μερικές παλίες τοιχογραφίες,ενώ ο πραύλιος
χωρός βρίσκεται στην σκιά μιας τεράστιας βελανιδιάς.
Δίπλα ακριβώς απο τον ναό υπάρχει μια πηγή που έτρεχε 
τόσο πολύ νερό πού είχε πλημμυρίσει το μονοπάτι
που έπρεπε να ακολουθήσουμε.Ετσι αναγκαστήκαμε να 
ακολουθήσουμε το χωματόδρομο που ανηφορίζει ανάμεσα
στους εντυπωσικούς βραχώδεις σχηματισμούς και στα 
πολλά μικρά ρέματα από τρέχουν από παντού.

































Μετά από περίπου είκοση λεπτά η πορεία μας συνεχίζεται
κατηφορικά και από ένα τμήμα παλιού μονοπατιού της 
περιοχής μέχρι την βάση του πελώριου βράχου όπου 
και βρίσκεται το ξωκκλήσι του Τίμου Σταυρού.Ξεκινήσαμε
την ανάβαση για την κορυφή ενώ δίπλα μας ένα κοπάδι 
πρόβατα έφευγαν τρομαγμένα από την παρουσία μας και 
μετά λίγο βρεθήκαμε στην κορυφή.Η θεά μαγευτική και 
σε αυτό βοηθούσαν οι καιρικές συνθήκες με πολύ καλή
ορατότητα.Το μάτι σου έφτανε από το νησάκι Ψείρα στον
κόλπο του Μεραμπέλλου μέχρι το νησί Χρυσή στην άλλη
μεριά στο Λυβικό πέλαγος,και ακόμα μπορούσες να 
διακίρινεις την λίμνη που σχηματίζει το φράγμα των
Μπραμιανών,την πόλη της Ιεράπετρας και τον μεγάλο 
κάμπο με τις ελιές και τα θερμοκήπια.Περιπλανηθήκαμε
σ΄όλο το μεγάλο πλάτωμα της κορυφής και από την άλλη
μεριά παρατηρήσαμε όλο το μήκος του Φαραγγιού του 
Χαυγά με το πευκόδασος και το χωριό Καλαμαύκα στο βάθος.













































Ο ουρανός άρχισε να γίνεται γκρίζος και το ελαφρά κρύο 
αεράκι πάνω στο βράχο μας ανάγκασε να βγάλουμε την ρακή,
και μτά από μερικά αναζωογονιτικά ποτηράκια από το 
διάφανο ποό πήραμε τον δρόμο της επιστροφής.Αρχικά 
από το ίδιο μονοπάτι κατεβήκαμε από το μετέωρο και στη
συνέχει αμε πορεία βόρεια φτάσαμε στο τρίτο ξωκκλήσι 
της περιοχής την Παναγία την Καλαφατιανή,με την 
προσοχή σου να τραβάει η παλία πέτρα με την επιγραφή
στην δεξία μεριά της εισόδου.Στο εσωτερικό διακρίνονται
και εδώ μερικές τοιχογραφιές,ενώ το παλιό ξωκκλήσι 
έχει δεχτεί ενίσχυση με κολώνες για να μπορέσει να 
κρατηθεί στην θέση του.Ακολουθούμε στην συνέχεια 
πορεία ανηφορική ανάμεσα πεζούλες και φτάνουμε στο
διάσελο από όπου αντικρύζουμε το χωριό της Καλαμαύκας

























Στο διάβα μας συναντήσαμε  και τις πρώτες ορχιδέες που αρχίζουν
να ανθίζουν αυτή την εποχή.Είναι οι ορχιδέες barlia robertiana μια
ορχιδέα από τα πολλά  της μεγάλης οικογένειας των ορχιδεοειδών.
Είναι γεροδεμένο φυτό γιαυτό και έχει βαφτιστεί έτσι- robust στα
λατινικά σημαίνει στερεός ,εύρωστος ,ρωμαλέος- με μεγάλα
φύλλα στη βάση του και πολύ πυκνό στάχυ. Έχει αρωματικά άνθη
και πρωτοεμφανίζεται στο νησί από τα μέσα του Φλεβάρη περίπου.
Ξεχωρίζει με την κορμοστασιά της στα ακαλλιέργητα χωράφια των
χαμηλών υψομέτρων και στις άκρες κυρίως των παλιών ελαιώνων.
Η ορχιδέα barlia robertiana είναι είδος καθαρά μεσογειακό.

barlia robertiana






































Πολλές φορές αναγκαστήκαμε να παρακάμψουμε τμήματα
του αγροτικού δρόμου λόγω των πολλών νερών που έτρεχαν
ανάμεσα από τα χωράφια,και σε ένα από αυτά  την προσοχή
μας τράβηξαν ανάμεσα στα χόρταδυο παράξενα μανιτάρια
λευκά.Το ένα το μεγαλύτερο είχεσπάσει,ενώ το μικρότερο
μόλις φύτρωνε από την θήκη του.
Προσωπικά δεν είχα ξανασυναντήσει τέτοιο μανιτάρι και
απευθύνθηκα σε ειδικό και συγκεκριμένα στον κo Γιώργο
Κωνσταντινίδη (www.manitari.gr),ο οποίος με 
πληροφόρησε ότι το παράξενο αυτό μανιτάρι 
λέγεται phallus impudicus.


 Φαλλός ο αναίσχυντος (Phallus impudicus)


Στην εμβρυακή του μορφή έχει σχήμα αυγού . Βρίσκεται χωμένο 
στο έδαφος και συγκρατείται με μια σκληρή χορδή. Η διάμετρος 
του αυγού είναι 2,5 - 5 cm. Αργότερα το αυγό ανοίγει και 
ξεπροβάλει το πόδι με το καπέλο του μανιταριού. Το καπέλο 
εχει σχήμα κωνικό με κυψελοειδή επιφάνεια. Σκεπάζεται από 
μία λαδοπράσινη γλοιώδη ουσία μέσα στην οποία βρίσκονται 
τα σπόρια του μανιταριού. Έχει μυρουδιά πολύ αποκρουστική,
το πόδι είναι λευκό, σπογγώδες, κενό στο εσωτερικό του,
δεν τρώγετε, έχει όμως φαρμακευτικές ιδιότητες.





















Περπατάμε για λίγο στο χωματόδρομο και μετά από τα 
αριστερά μας κατηφορίζουμε μέχρι το χωριό από το 
μονοπάτι που κινείται άλλοτε στο ανάμεσα στους 
θάμνους και άλλοτε στους πρίνους και φτάνει μέχρι
τα πρώτα σπίτια του χωριού πάνω από το μεγάλο ρέμα
που έρχεται γεμάτο νερό από τις πηγές του κεφαλόβρυσου.
Η πορεία μας δεν ήταν τελικά να σταματήσει σε εκείνο
το σημείο αλλά θα συνέχιζε μέχρι τις γνωστές πηγές του
χωριού,όμως ο καιρός άρχιζε να αγριεύει και μια  δυνατή 
μπόρα που φαινόταν να κατεβαίνει από τα Λασιθιώτικα 
βουνά,μας ανάγκασε να τερματίσουμε την πεζοπορία μας,
παρά να ρισκάρουμε να μπούμε σε περιπέτειες.Η συνέχεια 
δόθηκε μπροστά στην εντυπωσιακή σόμπα-τζάκι-φούρνο 
στην ταβέρνα "Χωριό",όπου γευτήκαμε τις λιχουδιές που 
μας είχε ετοιμάσει ο ιδιοκτήτης, ψητό στην ξυλόσόμπα,
κοτόπουλο κοκκινιστό με μακαρόνια,ασκορδουλάκους,
και λαχανοντολμάδες συνοδεία κόκκινου κρασιού,και
τέλος νεράτες μυζηθρόπητες με μέλι.