Κυριακή 26 Απριλίου 2015

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟΝ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟ ΤΟΥ ΦΑΡΑΓΓΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΡΤΕΡΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ

To τελευταίο τμήμα του εντυπωσιακού φαραγγιού του Καρτερού αποτελεί
 ένα σημαντικό υγροβιότοπο που δημιουργεί ο ρους του ομώνυμου  ποταμού
Κατά την διαδρομή παρευρεθήκαμε στην εκδήλωση του δικτύου παρακολού-
θησης νησιώτικων υγρότοπων της WWF Ελλάς, όπου ειδικοί βιολόγοι παρείχαν 
πληροφορίες σε όσους επιθυμούν να μάθουν και να εξερευνήσουν τα μυστικά 
των υγρότοπων εκεί από όπου οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ξεκίνησε η ζωή 
στην γη.Έτσι μετά το περπάτημα μας μέσα στην εντυπωσιακή ρεματιά του 
ποταμού είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε για τους ασπόνδυλους οργανισμούς 
που ζουν στα νερά όπως και για τα διάφορα είδη οδοντόγναθων, τις γνωστές 
μας λιβελούλες.Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε ένα ειδικά διαμορφωμένο 
χώρο αναψυχής που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στο ρέμα του ποταμού, που 
φέτος κατέβαζε ακόμα πολύ νερό,ανάμεσα στα τεράστια πλατάνια, κοντά στην 
έξοδο του φαραγγιού.

ΓΕΦΥΡΑ ΑΙΤΑΝΙΟΥ (ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΚΙΑ ΡΑΧΗ)


























ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ
Το Αστρακιανό φαράγγι (ή φαράγγι  Καρτερού) βρίσκεται στο νομό Ηρακλεί-
ου ανατολικά της πόλης. Έχει συνολικό μήκος 21,5 χλμ και ξεκινάει από το
χωριό Κάτω Αστράκοι. Σε όλη τη διαδρομή κυλάει το ποτάμι του Καρτερού
όπου και καταλήγει στην ομώνυμη περιοχή με την όμορφη παραλία.Το φαράγ-
γι χωρίζεται σε δύο τμήματα : το Αστρακιανό και το Κουναβιανό που ενώνο-
νται μετά τα Αιτάνια και συνεχίζουν την πορεία ως Καρτερός ποταμός.Μέσα
στο φαράγγι λειτουργούσαν κάποτε 10 νερόμυλοι και ντόπιοι ψαράδες ψά-
ρευαν χέλια κι έπιαναν καβούρια. Το τοπίο που αντικρίζει κανείς είναι πανέ-
μορφο! ένα καταπράσινο μονοπάτι "κινείται" δίπλα σε τρεχούμενα νερά με
μικρές λιμνούλες και καταρράκτες και συναντά όμορφους σχηματισμούς στα
πετρώματα,με μεργάλο μέρος του μέσα πυκνή βλάστηση που μαγεύει το πε-
ζοπόρο.Το φαράγγι είναι.προσβάσιμο σε όλο του το μήκος (η ομάδα μας πε-
ρπάτησε σήμερα στο τελευταίο μόνο τμήμα) με κατάλληλα διαμορφωμένα
μονοπάτια, ξύλινα σκαλοπάτια και ξύλινα γεφύρια προσφέρουν μια εύκολη
και ασφαλή περιήγηση.






























ΦΑΡΑΓΓΙ  ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Το πιο γνωστό όνομα του,το φαράγγι (Καρτερού) το οφείλει στον βυζαντι-
νό στρατηγό Καρτερό,που βγήκε στην παραλία που εκβάλει ο ποταμός μαζί
με τον στρατό του,έχοντας σκοπό να απελευθερώσει την Κρήτη από τους
Άραβες &Σαρακηνούς.Είναι επίσης γνωστό και σαν Αστρακινό - Κου-
ναβιανό από το τα ομώνυμο χωριά που ξεκινούν τα δύο σκέλη του αλλά και
Αιτανίου από το χωρίο που βρίσκεται στο σημείο που ενώνονται τα δύο αρχι-
κά τμήματα του.Στην αρχαιότητα ο σημερινός σχεδόν ξεροπόταμος είχε πο-
λύ νερό, και ονομάζονταν Αμνισός, στου οποίου τις εκβολές άκμασε η ομώ-
νυμη Μινωική πόλη Αμνισός, ενώ εδώ στο φαράγγι του Καρτερού εικάζεται
ότι έπεσε ο ομφάλιος λώρος του πατέρα των Θεών Δία και για το λόγο αυτό
κατά την αρχαιότητα η περιοχή ονομαζόταν Κοιλάδα Ομφάλιου Πεδίου
μυθολογία αναφέρει τον ποταμό αυτόν, και με το όνομα Τρίτων, λέγετε ότι
στις πηγές του, γεννήθηκε η Θεά Αθηνά η Τριτογένεια, υπήρχε και ναός μέ-
σα σε σπήλαιο που σήμερα είναι γνωστό, ως Νεραϊδόσπηλιος.Το φαράγγι
πάντως σε όλο του το μήκος είναι γεμάτο ιστορία, παραδόσεις, πλούσια
βλάστηση και πανίδα που συναντάμε και στά άλλα στα ποτάμια της Κρήτης































Μπήκαμε ξεκινώντας την πεζοπορία μας στο φαράγγι από την γέφυρα λίγο
πριν το χωριό Αιτάνια. Εδώ βρίσκεται το σημείο εισόδου στο τελευταίο τμή-
μα του φαραγγιού όπου και υπάρχει ξύλινο κιόσκι με  ενημερωτικό χάρτη.Το
μονοπάτι ακολουθεί στην αρχή διαδρομή ψηλά πάνω από την κοίτη του πο-
ταμού και στην συνέχεια κατεβαίνει και συνεχίζει δίπλα στο ρέμα μέσα σε
οργιώδη βλάστηση,που σε πολλά σημεία κρύβει το μονοπάτι ενώ άλλες φο-
ρές περνά κάτω από φυσικά μπαλκόνια σχηματισμένα από τα ασβεστολιθικά
πετρώματα της περιοχής.Η πεζοπορία δύο ωρών  περίπου μας φέρνει στο
σημείο που θεωρείτε η έξοδος του φαραγγιού εκεί που βρίσκεται το εκκλη-
σάκι του Αγ. Νικολάου και ένας ερειπωμένος οικισμός.Στη θέση εδώ υπά-
ρχουν λίγα ερείπια κτισμάτων που περιλαμβάνουν νερόμυλο και ένα βυζα-
ντινό πανδοχείο.Σε μία αίθουσα μάλιστα που την παλιά εποχή φιλοξενού-
ντανστο τα ζώα, μπορεί να δεί κανείς εντοιχισμένες στον πέτρινο τοίχοτις
τις ταίστρες και τις δέστρες τους.Υπάρχει ακόμα όμορφα διαμορφωμένος
χώρος αναψυχής με πλατάνια αγριοσυκές, όπου μπορεί κανείς να περάσει
ευχάριστες ώρες και εδώ μας περίμεναν οι άνθρωποι του WWF.

























Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ WWF    " Μία Κυριακή κάθε μήνα…"
Το Δίκτυο παρακολούθησης νησιώτικων υγρότοπων του WWF Ελλάς οργανώ-
νει εκδρομές - ξεναγήσεις στους "γνωστούς-άγνωστους" υγρότοπους του νομού
Ηρακλείου. Μία Κυριακή κάθε μήνα, ένας ειδικός βοηθάει τους συμμετέχοντες
να εξερευνήσουμε και να μάθουμε τα μυστικά του κόσμου των υγρότοπων.Η
πρώτη κυριακάτικη εξόρμηση έγινε για φέτος αυτή την Κυριακή στις 26 Απρι
λίου στο Φαράγγι Καρτερού, όπου είχαμε την ευκαιρία να αναγνωρίσουμε διά-
φορα είδη οδοντόγναθων τις γνωστές σε όλους μας λιβελούλες (τα ελικοπτερά-
κια των παιδικών μας χρόνων) με την βοήθεια και καθοδήγηση του Βιολόγου
Καλούστ Παραγκαμιαν.Ανακαλύψαμε μαζί του τα μικρά πλάσματα που κρύβο-
νται στα νερά ενός υγρότοπου, γνωρίσαμε τον κόσμο τους την ιστορία τους αλ-
λά και πως μπορούμε να τους προστατέψουμε. Η γνωριμία μας με τους υγροβι-
ότοπους ξεκίνησε από την συντονίστρια εθελοντικών δράσεων στην Κρήτη του
WWF (και συντοπίτησα μας) Έμιλυ Πεδιαδίτη και συνεχίστηκε με τους Γιώργο
Αλεξανδράκη από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και τον Θάνο Γιαννακάκη που
μας μίλησε και μας γνώρισε τα οδοντόγναθα που είναι και ο υπεύθυνος του προ-
γράμματος νησιώτικων υγρότοπων του WWF.Με μικρές απόχες μικροί και με-
γάλοι αναζήτησαν μέσα στα νερά του ποταμού και μάζεψαν για αναγνώριση και
γνωριμία μικροοργανισμούς όπως προνύμφες κουνουπιών,εφημερόπτερων,κο-
λεόπτερων,αλλά και αμφίποδα,κολέμβολα,εφημερόπτερα,και ψείρες του νερού,
σε μια διαδικασία που ενθουσίασε όλους.


































Μετά την ξενάγηση-γνωριμία με τα οδοντόγναθα που ζούν στα νερά του
Καρτερού ποταμού πήραμε τον δρόμο της επιστροφής αρχικά από το ίδιο
μονοπάτι γαι περίπου τριάντα λεπτά και στην συνέχεια περάσαμε από την
άλλη μεριά του ποταμιού.H διαδρομή μας ακολουθεί πορεία παράλληλη
με το ποτάμι λίγο ψηλότερα από την κοίτη του, περνάμε από το σημείο που
βρίσκονται και οι πηγές Μηλιαρά που υδροδοτούν την πόλη του Ηρακλείου
και συνεχίζουμε μέχρι το  σημείο που ενώνονται τα δύο ποτάμια : αυτό που
έρχεται από τα δεξιά από την μεριά των Κουνάβων με το άλλο από τα δεξιά
από τα Αιτάνια και τους Αστράκους ,σχηματίζοντας ένα εντυπωσικό "V".
Η ομάδας μας ακολούθησε το μονοπάτι του δεξιού τμήματος που μας οδή-
γησε σε μία από τις πέντε εισόδους του φαραγγιού λίγο μετά το χωριό Σκα-
λάνι και πολύ κοντά σημείο από όπου είχαμε ξεκινήσει το πρωί την περιπλά-
νηση μας στο φαράγγι .Στον παρακάτω χάρτη φαίνεται η διαδρομή μας μέ-
σα στο πρώτο τμήμα του εντυπωσιακού φαραγγιού :






































ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ