Στο γραφικό Καβούσι στο βορειοανατολικότερο χωριό του Δήμου Ιεράπετρας
περπάτησε την τελευταία Κυριακή του Μαίου η ορειβατική ομάδα Αγίου Νικο-
λάου.Το όμορφο χωριό βρίσκεται στο 90 χλμ της εθνικής οδού Ηρακλείου –
Σητείας, και είναι αμφιθεατρικά κτισμένο στους πρόποδες του όρους Παπούρα
του ορεινού όγκου της Θρυπτής σε υψόμετρο 110 μ. δίπλα στην έξοδο του φα-
ραγγιού της Άβδου, στα νοτιοανατολικά του κόλπου του Μεραμπέλλου. Η πε-
ριοχή πάνω από το χωριό χαρακτηρίζεται από άγρια και δύσβατα βουνά, από
όπου πηγάζουν πολλά τρεχάμενα νερά που δημιουργούν πυκνή βλάστηση,
και ποτίζουν τους κήπους τα μποστάνια και τον πλούσιο από ελιές κάμπο του
χωριού, που οι αρχαίοι οικισμοί που έχουν βρεθεί μαρτυρούν ότι κατοικείται
από την αρχαιότητα.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΙΑ
Η πεζοπορία μας ξεκινά με κατεύθυνση νότιο-ανατολική και μέσα από αγροτι-
κους δρόμους φτάνουμε μετά από λίγο στην αρχαία ελιά του Καβουσίου.Το
εντυπωσιακό δένδρο υπολογίζεται να έχει ηλικία 5.000 χρόνια που την κατατά-
σουν ως την αρχαιότερη που υπάρχει στον πλανήτη μας.Το ελαιόδεντρο αυτό
έχει ανακηρυχθεί από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ)
σαν 'Μνημειακό' λόγω των μεγάλων διαστάσεων του κορμού του, της εξαιρε-
τικά μεγάλης ηλικίας του, αλλά και λόγω της θέσης του κοντά στους αρχαίους
οικισμούς 'Βροντά', 'Κάστρο' και 'Αζοριά' της Υστερομινωικής ΙΙΙΓ έως Αρχαϊκής
φάσης (1350-500 π.Χ.). Έχουν ανευρεθεί εδώ διάφορα αρχαία αγγεία και εργα-
λεία έκθλιψης ελαιόκαρπου.
Ο εντυπωσιακός κορμός της έχει περίμετρο 22,10 μ. και διάμετρο 7,10 μ. Η ελιά
βρίσκεται στην θέση Αζοριάς σε υψόμετρο 252 μ. και είναι ποικιλία Μαστοειδούς
που τοπικά αποκαλείται Μουρατοελιά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ελληνικών και
διεθνών πανεπιστημίων η ηλικία του δένδρου είναι 3.250 έτη και την τοποθετεί
στην Μετανακτορική εποχή της Μινωικής περιόδου (1350-1100 π.χ.). Το ελαιό
δεντρο έχει χαρακτηριστεί Μνημειακό και λόγω των διαστάσεων του κορμού
αλλά και λόγω της θέσης του κοντά στους Μινωικούς οικισμούς Βροντάς,
Αζοριάς, και Κάστρο. Το 2004 στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας η νική
τρια του Μαραθωνίου δρόμου στεφανώθηκε από τα κλαδιά της αρχαίας και
Ιερής αυτής ελιάς.
Ο ΑΖΟΡΙΑΣ
Από την περιοχή της αρχαίας ελιάς ακολουθούμε τον αγροτικό δρόμο που
περνά από το ξωκλήσι της 'Παναγίας στο Σκαλί' που εορτάζει την 1η Σεπτε-
μβρίου και μετά από λίγη ανηφορική πορεία φτάνουμε στον Αζοριά.Ο υστε-
ρομινωϊκός οικισμός του Αζοριά ήταν κτισμένος σε λόφο με δύο κορυφές
1km νοτιοδυτικά του σημερινού χωριού Καβούσι. Η πόλη ήκμασε την Αρχα-
ϊκή Περίοδο (7ος – 5ος αιώνας πΧ). Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1900 από
την Harriet Boyd, ενώ το 2002 έγιναν νέες μελέτες που διήρκησαν 5 χρόνια.
Στο κέντρο του οικισμού βρέθηκαν ανασκαφεί δημόσια κτίρια, αποθήκες,
χώροι εστίασης, ναός, ενώ είναι εμφανή τα μονοπάτια που οδηγούσαν στην
αγορά της πόλης. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν τις τριγύρω πλαγιές και τις πε-
διάδες με ελιές, αμπέλια, δημητριακά, ενώ ασχολούνταν και με την αλιεία,
την κτηνοτροφία και την αγγειοπλαστική.
(foto ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ)
Ο Αζοριάς αποτελεί σημαντικότατο αρχαιολογικό εύρημα, καθώς κατοικού-
νταν διαρκώς από την Νεολιθική Εποχή ως τον 5ο πΧ αιώνα όταν καταστρά-
φηκε ολοσχερώς από φωτιά. Επανακατοικήθηκε προσωρινά τον 2ο αιώνα
πΧ, όταν κτίστηκε πύργος που επέβλεπε τα παράλια.Ο τόπος γύρω έχει πολ-
λές Μινωικές θέσεις, ενώ η ίδια η πόλη του Αζοριά κατοικείται αδιάλειπτα
από την Ύστερη Νεολιθική Εποχή (περίπου 3000 προ Χριστού), μέχρι τον 5ο
προ Χριστού αιώνα. Έχουν εντοπισθεί δυο Ακροπόλεις και σημαντικά Δημό-
σια κτήρια, με χώρους λατρείας, χώρους εστίασης και αποθήκες. Η πόλη αυτή
φαίνεται να ακμάζει ανάμεσα στον 7ο και τον 5ο προ Χριστού αιώνα. «Ένα
αστικό περιβάλλον, με δρόμους και διευθετήσεις ελεύθερων χώρων, προ-
φανώς δημόσιων».
Οι αρχαιολογικές θέσεις γύρω από το Καβούσι είναι πολλές και σημαντικές.
Κοντά στον Αζοριά, βρίσκονται οι προμινωικοί οικισμοί Κάστρο και Βροντάς
ενώ από δίπλα περνά και το μονοπάτι που συνέδεε το Καβούσι με την Θρυπτή.
Άλλα ενδιαφέροντα σημεία της περιοχής είναι το φαράγγι του Μέσωνα (με σπά-
νια χλωρίδα και πανίδα) και ένα εντυπωσιακό μονοπάτι που στην κυριολεξία
κρέμεται στο δεξιό πρανές του φαραγγιού, αλλά και μοναδικούς τεράστιους
βράχους με εντυπωσιακά σχήματα, που καταβάζει το νερό από τα όρη της Θρυ-
πτης μέχρι το Καβούσι ,το σπήλαιο 'Θεριοσπήλιος' (με σταλακτίτες και σταλα-
γμίτες) και το μονοπάτι που συνέδεε το Καβούσι με την Άβδο και λίγο πιο πέρα
από εκεί η διακλάδωση που πήγαινε για Λάστρο (αριστερά) και Σταυροχώρι -
Σητεία (δεξιά).
Μετά από το αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά περπατήσαμε στον αγροτικό
δρόμο που μας έφερε στο σημείο ακριβώς που ξεκινά το παλιό εντυπωσιακό
καλντερίμι που καταβαίνει στο χωριό παράλληλα με το φαράγγι του Αβγού.
Το απαράμιλλης ομορφιάς κλειστό φαράγγι με κάθετα τοιχώματα και τα από-
κρημνα γκρεμνά του , με τη μεγάλη ροή νερού τους χειμερινούς μήνες,ξεκινά
από τον οικισμό Τσαμάντη σε υψόμετρο 750 μ. και πιο συγκεκριμένα από τη
“Μυλωνιά” μια καταπράσινη ρεματιά ανατολικά του “Τσαμάντη” στα ΝΑ του
όρους Θρυπτή. Αυτό που το κάνει προσιτό είναι το οφιοειδές καλντερίμι στο
δυτικό τοίχωμα του φαραγγιού σε όλο του το μήκος και ο παλιός υδραγωγός
που μεταφέρει νερό από τις πηγές της “Μυλωνιάς” στο χωριό. Το μονοπάτι
κατηφορίζει μέσα στο φαράγγι για 2,5 χλμ άλλοτε με απότομη κλίση και άλ-
λοτε με πιο ήπια, μέχρι που φτάνει λίγο έξω από το Καβούσι.
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ by LEONIDAS KLONTZAS
περπάτησε την τελευταία Κυριακή του Μαίου η ορειβατική ομάδα Αγίου Νικο-
λάου.Το όμορφο χωριό βρίσκεται στο 90 χλμ της εθνικής οδού Ηρακλείου –
Σητείας, και είναι αμφιθεατρικά κτισμένο στους πρόποδες του όρους Παπούρα
του ορεινού όγκου της Θρυπτής σε υψόμετρο 110 μ. δίπλα στην έξοδο του φα-
ραγγιού της Άβδου, στα νοτιοανατολικά του κόλπου του Μεραμπέλλου. Η πε-
ριοχή πάνω από το χωριό χαρακτηρίζεται από άγρια και δύσβατα βουνά, από
όπου πηγάζουν πολλά τρεχάμενα νερά που δημιουργούν πυκνή βλάστηση,
και ποτίζουν τους κήπους τα μποστάνια και τον πλούσιο από ελιές κάμπο του
χωριού, που οι αρχαίοι οικισμοί που έχουν βρεθεί μαρτυρούν ότι κατοικείται
από την αρχαιότητα.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΙΑ
Η πεζοπορία μας ξεκινά με κατεύθυνση νότιο-ανατολική και μέσα από αγροτι-
κους δρόμους φτάνουμε μετά από λίγο στην αρχαία ελιά του Καβουσίου.Το
εντυπωσιακό δένδρο υπολογίζεται να έχει ηλικία 5.000 χρόνια που την κατατά-
σουν ως την αρχαιότερη που υπάρχει στον πλανήτη μας.Το ελαιόδεντρο αυτό
έχει ανακηρυχθεί από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ)
σαν 'Μνημειακό' λόγω των μεγάλων διαστάσεων του κορμού του, της εξαιρε-
τικά μεγάλης ηλικίας του, αλλά και λόγω της θέσης του κοντά στους αρχαίους
οικισμούς 'Βροντά', 'Κάστρο' και 'Αζοριά' της Υστερομινωικής ΙΙΙΓ έως Αρχαϊκής
φάσης (1350-500 π.Χ.). Έχουν ανευρεθεί εδώ διάφορα αρχαία αγγεία και εργα-
λεία έκθλιψης ελαιόκαρπου.
Ο εντυπωσιακός κορμός της έχει περίμετρο 22,10 μ. και διάμετρο 7,10 μ. Η ελιά
βρίσκεται στην θέση Αζοριάς σε υψόμετρο 252 μ. και είναι ποικιλία Μαστοειδούς
που τοπικά αποκαλείται Μουρατοελιά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ελληνικών και
διεθνών πανεπιστημίων η ηλικία του δένδρου είναι 3.250 έτη και την τοποθετεί
στην Μετανακτορική εποχή της Μινωικής περιόδου (1350-1100 π.χ.). Το ελαιό
δεντρο έχει χαρακτηριστεί Μνημειακό και λόγω των διαστάσεων του κορμού
αλλά και λόγω της θέσης του κοντά στους Μινωικούς οικισμούς Βροντάς,
Αζοριάς, και Κάστρο. Το 2004 στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας η νική
τρια του Μαραθωνίου δρόμου στεφανώθηκε από τα κλαδιά της αρχαίας και
Ιερής αυτής ελιάς.
Ο ΑΖΟΡΙΑΣ
Από την περιοχή της αρχαίας ελιάς ακολουθούμε τον αγροτικό δρόμο που
περνά από το ξωκλήσι της 'Παναγίας στο Σκαλί' που εορτάζει την 1η Σεπτε-
μβρίου και μετά από λίγη ανηφορική πορεία φτάνουμε στον Αζοριά.Ο υστε-
ρομινωϊκός οικισμός του Αζοριά ήταν κτισμένος σε λόφο με δύο κορυφές
1km νοτιοδυτικά του σημερινού χωριού Καβούσι. Η πόλη ήκμασε την Αρχα-
ϊκή Περίοδο (7ος – 5ος αιώνας πΧ). Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1900 από
την Harriet Boyd, ενώ το 2002 έγιναν νέες μελέτες που διήρκησαν 5 χρόνια.
Στο κέντρο του οικισμού βρέθηκαν ανασκαφεί δημόσια κτίρια, αποθήκες,
χώροι εστίασης, ναός, ενώ είναι εμφανή τα μονοπάτια που οδηγούσαν στην
αγορά της πόλης. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν τις τριγύρω πλαγιές και τις πε-
διάδες με ελιές, αμπέλια, δημητριακά, ενώ ασχολούνταν και με την αλιεία,
την κτηνοτροφία και την αγγειοπλαστική.
(foto ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ)
νταν διαρκώς από την Νεολιθική Εποχή ως τον 5ο πΧ αιώνα όταν καταστρά-
φηκε ολοσχερώς από φωτιά. Επανακατοικήθηκε προσωρινά τον 2ο αιώνα
πΧ, όταν κτίστηκε πύργος που επέβλεπε τα παράλια.Ο τόπος γύρω έχει πολ-
λές Μινωικές θέσεις, ενώ η ίδια η πόλη του Αζοριά κατοικείται αδιάλειπτα
από την Ύστερη Νεολιθική Εποχή (περίπου 3000 προ Χριστού), μέχρι τον 5ο
προ Χριστού αιώνα. Έχουν εντοπισθεί δυο Ακροπόλεις και σημαντικά Δημό-
σια κτήρια, με χώρους λατρείας, χώρους εστίασης και αποθήκες. Η πόλη αυτή
φαίνεται να ακμάζει ανάμεσα στον 7ο και τον 5ο προ Χριστού αιώνα. «Ένα
αστικό περιβάλλον, με δρόμους και διευθετήσεις ελεύθερων χώρων, προ-
φανώς δημόσιων».
Οι αρχαιολογικές θέσεις γύρω από το Καβούσι είναι πολλές και σημαντικές.
Κοντά στον Αζοριά, βρίσκονται οι προμινωικοί οικισμοί Κάστρο και Βροντάς
ενώ από δίπλα περνά και το μονοπάτι που συνέδεε το Καβούσι με την Θρυπτή.
Άλλα ενδιαφέροντα σημεία της περιοχής είναι το φαράγγι του Μέσωνα (με σπά-
νια χλωρίδα και πανίδα) και ένα εντυπωσιακό μονοπάτι που στην κυριολεξία
κρέμεται στο δεξιό πρανές του φαραγγιού, αλλά και μοναδικούς τεράστιους
βράχους με εντυπωσιακά σχήματα, που καταβάζει το νερό από τα όρη της Θρυ-
πτης μέχρι το Καβούσι ,το σπήλαιο 'Θεριοσπήλιος' (με σταλακτίτες και σταλα-
γμίτες) και το μονοπάτι που συνέδεε το Καβούσι με την Άβδο και λίγο πιο πέρα
από εκεί η διακλάδωση που πήγαινε για Λάστρο (αριστερά) και Σταυροχώρι -
Σητεία (δεξιά).
Μετά από το αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά περπατήσαμε στον αγροτικό
δρόμο που μας έφερε στο σημείο ακριβώς που ξεκινά το παλιό εντυπωσιακό
καλντερίμι που καταβαίνει στο χωριό παράλληλα με το φαράγγι του Αβγού.
Το απαράμιλλης ομορφιάς κλειστό φαράγγι με κάθετα τοιχώματα και τα από-
κρημνα γκρεμνά του , με τη μεγάλη ροή νερού τους χειμερινούς μήνες,ξεκινά
από τον οικισμό Τσαμάντη σε υψόμετρο 750 μ. και πιο συγκεκριμένα από τη
“Μυλωνιά” μια καταπράσινη ρεματιά ανατολικά του “Τσαμάντη” στα ΝΑ του
όρους Θρυπτή. Αυτό που το κάνει προσιτό είναι το οφιοειδές καλντερίμι στο
δυτικό τοίχωμα του φαραγγιού σε όλο του το μήκος και ο παλιός υδραγωγός
που μεταφέρει νερό από τις πηγές της “Μυλωνιάς” στο χωριό. Το μονοπάτι
κατηφορίζει μέσα στο φαράγγι για 2,5 χλμ άλλοτε με απότομη κλίση και άλ-
λοτε με πιο ήπια, μέχρι που φτάνει λίγο έξω από το Καβούσι.
 |
| H KATAΛΗΞΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ "ΘΟΛΟΣ" ΣΤΟ ΚΑΒΒΟΥΣΙ |
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ by LEONIDAS KLONTZAS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου