ΦΑΡΑΓΓΙ ΟΡΕΙΝΟΥ ή ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ

Σήμερα 5 Ιουνίου του 2011 ολόκληρη η υφήλιος  γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα
Περιβάλλοντος και ως είθισται κάθε χρονιά υπάρχει ένα τιμώμενο θέμα, ώστε κάθε
φορά να θίγεται ένα διαφορετικό  φλέγον θέμα που αφορά το περιβάλλον. Ο φετινός
εορτασμός έχει ως θέμα «Δάση: Η Φύση στην Υπηρεσία μας», και εμείς στην ορει-
βατική ομάδα αποφασίσαμε να γιορτάσουμε την ημέρα αυτή σε μια ιδιαίτερη περιοχή
που στο παρελθόν είχε κινδυνέψει με καταστροφή από πυρκαγιά, στο δάσος του
Ορεινού και στο όμορφο φαράγγι του, ώστε να δώσουμε το μήνυμα ότι πρέπει ο
καθένας μας ξεχωριστά αλλά και όλοι μαζί να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε ή
τουλάχιστον να διατηρήσουμε το φυσικό περιβάλλον του τόπου μας.Η οικολογική μας
συνείδηση ως πολίτες έχει αφυπνιστεί τα τελευταία χρόνια, καθώς μας έχει γίνει πλέον
σαφές ό,τι το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από το μέλλον των οικοσυστημάτων,
και σήμερα λοιπόν είναι η ευκαιρία,λόγω της ιδαίτερης αυτής γιορτής αλλά και της
επίσκεψης μας σε ένα δάσος που έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν να καταλάβουμε ότι την
Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος πρέπει να την γιορτάζουμε όλοι μας κάθε ημέρα.

Tο φαράγγι του Ορεινού  βρίσκεται κοντά στον Μακρύ Γιαλό, στο νοτιοανατολικό
τμήμα της Κρήτη.Το φαράγγι ξεκινά από το καταπράσινο χωριό Ορεινό και καταλήγει
στον Κουτσουρά μετά από 3-4 ώρες πορεία. Στην πορεία υπάρχουν πινακίδες που
δείχνουν το δρόμο. Στην αρχή της διαδρομής υπάρχουν πηγές και μικροί καταρράκτες,
οι οποίοι δεν τρέχουν το καλοκαίρι. Ωστόσο, το χειμώνα, το πέρασμα του φαραγγιού
είναι αρκετά δύσκολο.Το όνομά του οφείλεται στις κόκκινες πεταλούδες που παλαιό-
τερα έβλεπες να ξεπετάγονται μέσα από τους θάμνους και τα  λουλούδια αποτελώντας
 ένα πραγματικά σπάνιο θέαμα! Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, μετά την πυρκαγιά, ο
αριθμός τους έχει μειωθεί σημαντικά.Σήμερα δεν θα δείτε πολλές πεταλούδες μέσα
στο φαράγγι, καθώς τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται μόνο κατά τους ανοιξιάτικους
μήνες.Η καλύτερη εποχή να το διασχίσει κανείς είναι την άνοιξη. Θα ανακαλύψει πανέ-
μορφα τοπία και  σ' όλη τη διαδρομή υπάρχουν διάσπαρτοι μικροί καταρράκτες.Υπάρχει
μονοπάτι, το οποίο σε πολλά σημεία όμως διακρίνεται δύσκολα και θα χρειαστεί προ-
σοχή γιατί εύκολα μπορεί κανείς να μπερδευτεί.Βοηθούν όμως πολύ και οι κίτρινες
πινακίδες που έχουν τελευταία τοποθετηθεί.Εκεί που πρέπει να προσέξει κανείς είναι
στο μεσαίο κομμάτι του φαραγγιού, το οποίο δεν διασχίζετε μέσα από την κοίτη,
αλλά από ένα χωματόδρομο στη δυτική πλευρά.

Το φαράγγι θα μπορούσαμε να το χωρίσουμε σε τρία κομμάτια. Από κάτω, καθώς
ανεβαίνουμε, βρίσκεται το πιο πράσινο κομμάτι του με πολλά πεύκα και αρκετά
εντυπωσιακά βράχια να υψώνονται τριγύρω. Μετά από περίπου μια ώρα πορείας,
το φαράγγι ανοίγει και περπατάμε σε μια καλλιεργημένη ορεινή περιοχή, που δεν
δίνει την εικόνα φαραγγιού. Μετά από μισή ώρα βαδίσματος τελειώνει η καλλιε-
ργημένη περιοχή και αρχίζουν πάλι τα βράχια να υψώνονται γύρω μας καθώς και
το υψόμετρο με γρήγορο ρυθμό.Τα τελευταία δύο χιλιόμετρα είναι αρκετά εντυ-
πωσιακά, διότι έχετε άπλετη θέα προς τα γύρω βουνά. Στο τέλος του φαραγγιού
μας περιμένει ένας καταρράκτης .Εκεί κοντά περνά και ο ασφαλτοστρωμένος
δρόμος που ενώνει τον Κουτσουρά με το Ορεινό. Αυτά τα τελευταία δύο χιλιό-
μετρα είναι αρκετά ανηφορικά, αλλά αμείβουν το φυσιολάτρη με τις εικόνες που
αντικρίζει γύρω του.Δυστυχώς μια πυρκαγιά το 1993 έκαψε το 70% των πεύκων
γύρω από την περιοχή του φαραγγιού.Παρά τις καταστροφές από τη φωτιά πάντως
το Πάρκο του Κουτσουρά είναι πολύ όμορφο, με πυκνή βλάστηση και πλούσια
χλωρίδα και πανίδα,και το φαράγγι εξακολουθεί να αποτελεί έναν πνεύμονα
πρασίνου στην ζεστή νότιοανατολική Κρήτη.Σήμερα, καθώς διασχίζετε το φαράγγι,
αντικρίζετε τα υπολείμματα της πυρκαγιάς, καθώς και τα καμένα πεύκα, που
στέκονται μάρτυρες μιας εποχής, όπου το πράσινο ήταν άπλετο παντού.

ΤΟ ΟΡΕΙΝΟ ή ΟΡΝΟ
Γραφικό χωριό με θαυμάσια θέα και πράσινο στις υπώρειες του βουνού Αφέντης
(1475 μ.)11 χλμ. από το Νότιο άξονα χτισμένο σε υψόμετρο 640μ. Είναι το νοτιοδυ-
τικώτερο χωριό της επαρχίας Σητείας, στα σύνορα με την επαρχία Ιεράπετρας.Ονο-
μάζεται έτσι λόγω της ορεινής τοποθεσίας του. Οι ντόπιοι το προφέρουν Ορνό. Η
αρχαιότερη μνεία του οικισμού αναφέρεται σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου του
Χαντακα του 1368.Στη συνέχεια αναφέρεται στη Σητεία το 1577 απο τον Μπαρότση,
ενώ στην απογραφή των Ενετών του 1583 γράφεται Orno και είχε 217 κατοίκους.
Ο Evans στο Diary του αναφέρει την ύπαρξη αρχαίων λειψάνων στίς τοποθεσίες
Λενικά και Σκάφη. Το χωριό περιβάλλεται από δάσος Πεύκων και στα ενδιαφέροντα
του περιλαμβάνονται ο παλαιοχριστιανικός ναός της  Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
όπου υπήρχε επιγραφή  : <<Αφίχθη ενταύθα στρατηγός Βυζαντίου>> ,ο τοιχογρα-
φημένος Ναός του Αγ. Δημητρίου του 12ου αιώνα, τα ερείπια παλιού πύργου στην
περιοχή Σολωμός που το τοπωνύμιο του οφείλετε στην οικογένεια Σολωμών που
υπήρχε εκεί,αλλά και το φαράγγι που η ομάδα μας περπάτησε σήμερα το φαράγγι
με τις Κόκκινες  Πεταλούδες ή αλλιώς φαράγγι του Ορεινού,που είναι από τα
ομορφότερα ολόκληρης της Κρήτης.

Το φαράγγι μπορεί να το ανέβει κάποιος ξεκινώντας από το δασάκι του Κουτσουρά ή να το
κατέβει ξεκινώντας από το όμορφο χωριό του Ορεινού.Η δικιά μας ομάδα σχεδίασε την
δεύτερη διαδρομή και έτσι το Κυρικάτικο πρωινό,το πρώτο του φετεινού Ιούνιου, μας
βρήκε λίγο πρίν το χωριό έτοιμοι να ξεκινήσουμε άλλη μια περιπέτεια,κάτω από τη νότια
πλευρά της κορυφής του Αφέντη Χριστού.Αφήνουμε τον ασφάλτινο δρόμο που έρχεται
από τον Κουτσουρά και κατηφορίζουμε πρός την ρεματιά πάνω στον καταπότη.Από κάτω
μας φτάνει στα αυτιά μας ο θόρυβος από το νερό που πέφτει .Στρίβουμε αριστερά και
το στενό μονοπάτι μας φέρνει μέσα στην ρεματιά σε ένα εντυπωσικαό τοπίο κάτω από
τα ψηλά πλατάνια.Εδώ ακολουθούμε ανάποδα το ρέμα και βρισκόμαστε μπροστά στον
μεγάλο καταράκτη που βγαίνει μέσα από τη σχισμή ενός βράχου.Συνήθως τέτοια εποχή
δεν είχε ποτέ νερά όμως οι πολλές φετεινές βροχές φρόντισαν ώστε να αντικρύσουμε
εμείς σήμερα το εντυπωσιακό σκηνικό.Ακριβώς κάτω από τον μεγάλο καταράκτη έχει
σχηματιστεί μια μικρή λιμνούλα όπου καθώς πέφτει το δροσερό νερό συνθέτει την γλυκιά
μελωδία του.Το θέαμα μοναδικό και δύσκολα μπορείς να το περιγράψεις με λόγια.Οι
φωτογραφικές μηχανές προσπαθούν να αποθανατίσουν το σκηνικό,και εμείς μπροστά
στο φακό απλώνουμε το πανό που κρατάμε για να τιμήσουμε την σημερινή ημέρα την
"Ημέρα Περιβάλοντος"

Καθώς κατεβαίνουμε περνάμε από την όμορφα συντηρημένη εκκλησία του "Αφέντη
Χριστού" στην αριστερή μερία καθώς κατεβαίνουμε το φαράγγι. Ανάβουμε για λίγο
τα λιγοστά κεράκια και παρατηρούμε τις λιγοστές αλλά όμορφες τοιχογραφίες ,και
ακολουθούμε τον στενό μονοπάτι που κατεβαίνει μέσα στην ρεματιά ανάμεσα στις
ανθισμένες πικροδάφνες και καθώς προχωράμε συναντάμε μικρές πηγές και καταρ-
ράκτες εξαιρετικής ομορφιάς.Η ρεματιά του φαραγγιού αρχικά σχηματίζεται ανά-
μεσα στα ψηλά βουνά της περιοχής που καταλήγουν στις κορφές ,Καψάς(1013μ.)
από τα δεξιά και Καστρί (825μ.) από τα αριστερά.Στά μέσα περίπου του φαραγγιού
το μονοπάτι μετατρέπεται σε αγροτικό δρόμο που μας φέρνει στο παλαιό ξωκκλήσι
του Αγίου Δημητρίου με τον όμορφα φροντισμένο χώρο γύρω του.Ξεκουραζόμαστε
κάτω από τεράστιο κυπαρίσση και δροσιζόμαστε από την πέτρινη βρύση με το δρο-
σερό νερό και συνεχίζουμε από την την περιοχή του μικρού οικισμού του Ανδριανού
(16 κάτοικοι στην απογραφή του 2001) ακολουθώντας το μονοπάτι του φαραγγιού
άλλοτε παράλληλα με την κοίτη άλλοτε ανάμεσα από τις καλαμιές και τις πικρο-
δάφνες πότε από την μεριά μεριά και πότε από την άλλη συνοδεύοντας το νερό στην
πορεία του προς την θάλασσα.Λίγο πριν έξοδο από το φαράγγι κατεβαίνουμε από την
μεγάλη σκάλα τα τεράστια βράχια που στέκονται εμπόδια στο διάβα μας και περνώ-
ντας δίπλα στις μικρές λιμνούλες που σχηματίζονται κάτω από τους μικρούς καταρ-
ράκτες βγαίνουμε στο μικρό αλλά όμορφο άλσος του Κουτσουρά μετά από 4 ώρες
πεζοπορία.

ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΣ
Πάνω στο νότιο άξονα, λίγα χιλιόμετρα πριν το Μακρύ Γιαλό και 41 περίπου χιλιό-
μετρα από τη Σητεία βρίσκεται ο Κουτσουράς, το πιο καινούργιο από τα χωριά του
Δήμου. Η ραγδαία ανάπτυξη του οικισμού κατά τη δεκαετία του 1980 είχε ως απο-
τέλεσμα τη δημιουργία ενός σημαντικού τουριστικού κέντρου του νότιου τομέα
του Δημοτικού Διαμερίσματος. Υπέροχη παραλία με σκούρο σταχτί μοναδικό
βότσαλο που βρίσκεται απλωμένο στα πλάτη της με τα πεντακάθαρα γαλανοπρά-
σινα νερά και με τα παχύσκιωτα αλμυρίκια αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τους
επισκέπτες. Η παραλία βραβευμένη με γαλάζιες σημαίες από την Ευρωπαϊκή
 Ένωση είναι η πρώτη πλατύστερνη από τις νότιες παραλίες που συναντά κανείς
στο δρόμο από την Ιεράπετρα προς τη Σητεία. Το χωριό οφείλει την ονομασία του,
σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή από τα κούτσουρα, τα οποία προήλθαν
από την κοπή των πεύκων, που γινόταν στην περιοχή με σκοπό τη συστηματική
καλλιέργεια. Άλλη παρεμφερής εκδοχή αναφέρει ότι τα επιφανειακά ύδατα μετέ-
φεραν ξύλα (κούτσουρα) από τα γύρω ορεινά μέρη στον κάμπο του Κουτσουρά.
Οι κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν στον οικισμό γύρω στο 1950, προερχό-
μενοι από τα γύρω ορεινά χωριά και κυρίως από το Σταυροχώρι. Ο κύριος ναός
του χωριού είναι της Αγίας Ειρήνης, ενώ πολιούχος άγιος είναι ο Άγιος Αντώνιος
Μάλιστα, θρυλείται ότι την ημέρα της εορτής του εν λόγω Αγίου, στα χρόνια της
Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι αποπειράθηκαν να σκοτώσουν τους κατοίκους. Αυτοί
κλείστηκαν αρχικά στο ναό και έπειτα από τις δεήσεις τους, το ιερό της εκκλησίας
σχίστηκε στα δύο και με τον τρόπο αυτό κατάφεραν να σωθούν.Στον Κουτσουρά
μπορεί κανείς να δει το άλσος του Απηγανιά,από ξεκινά ένα φαράγγι,(ή αν θέλετε
τελειώνει) το φαράγγι του Ορεινού.

Η Κυριακή αυτή ήταν μπορούμε να πούμε με σιγουριά η πιό ζεστή του φετεινού
καλοκαιριού.Η πεζοπορία στο εντυπωσιακό φαράγγι του Ορεινού μας δημιούργησε
την ανάγκη για περισσότερη δροσιά και έτσι η ομάδα στην όμορφο παραλία στα
Αχλιά αναζήτησε αναζωογόννηση στα καθαρά νερά του Λιβυκού πελάγους.Ετσι
σε ελάχιστο χρόνο βρεθήκαμε στο νερό και απολαύσαμε οι περισσότεροι από μας
το πρώτο μας φετεινό μπάνιο,τελειώνοντας με τον καλύτερο τρόπο την πεζοπορία
μας στα νότια παράλια του Νομού μας.

ΦΑΡΑΓΓΙ ΟΡΕΙΝΟΥ (Ορεινό-Κουτσουράς)

EveryTrail - Find hiking trails in California and beyond