Γύρω απο τις Τάπες υπάρχουν πολλά μονοπάτια που σώζονται από τα αρχαία ακόμα
χρόνια και ένωναν τον οικισμό με τα γύρω χωριά. Μπορεί να περπατήσει κανείς από
τις Τάπες μέχρι το Λασίθι,περνώντας από τις πηγές Χαλασά και Κυνηγού,να φτάσει
στην αρχαία Λατώ,στην Κριτσά, στoν κάμπο των Λακωνίων,να βαδίσει πάνω σε
τμήματα μονοπατιών που δεν έχουν ακόμα καταστραφεί αλλά και πολλά άλλα που
περιμένουν τους λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας να τα ανακαλύψουν.
Η ορειβατική ομάδα ξεκίνησε μια τέτοια πεζοπορία στην περιοχή γύρω από τις Τάπες
την τελευταία Κυριακή πρίν το Πάσχα του 2011 στις 17 του Απρίλη. Σκοπός μας ήταν
να φτάσουμε να φτάσουμε μέχρι την περιοχή Βόινα με τις πηγές ,ψηλά πάνω από τις
Τάπες και την Κριτσά
Το χωριό Τάπες βρίσκονται δυτικά του κάμπου των Λακωνίων, σε υψόμετρο πάνω
από 500 μ. είναι κτισμένος ο υστερομινωικός οικισμός Τάπες. Φέρεται ως ένα από
τα αρχαιότερα χωριά του Μεραμπέλλου με συνεχή παρουσία από τα Μινωικά χρόνια
Το όνομα πιθανόν να προέρχεται από το Τάπης (λατινικό Tappas λατινικό Tapes
δηλαδή υπόστρωμα, χαλί) και ίσως έχει μορφολογική προέλευση.
Κατά τον Απόστολο Μακράκη, το όνομα ίσως έχει σχέση με τη λέξη "πέρασμα"
καθώς ένα σημαντικό μονοπάτι ξεκινούσε από το Μέσα Λασήθι, περνούσε κάτω
από τη Τζίβι και τη Πηγή Κυνηγού για να καταλήξει στα "Χάνια" των Ταπών.Οι
Τάπες ανήκουν σήμερα στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κριτσάς. Με την απογραφή του
Διαμερίσματος Κριτσάς, σύμφωνα με στοιχεία που προέρχονται από επεξεργασία
του αρχείου της στατιστικής υπηρεσίας για την απογραφή πληθυσμού του 2001, ο
πραγματικός πληθυσμός ανέρχεται σε 113 κατοίκους. Διατηρεί ακόμη τα παρα-
δοσιακά χαρακτηριστικά του κρητικού χωριού που κυρίως η απασχόληση των
κατοίκων λόγω της μορφολογίας και δυσκολίας ύπαρξης νερού έχει κύρια ασχολία
την κτηνοτροφία. Σε έγγραφο του 1577 αναφέρεται σαν Tapes και του 1580 σαν
Tappes (με 107 κατοίκους) Στις περιοχές Μικρός και Μεγάλος Κάστελος και στη
θέση Καμάρες υπάρχουν λείψανα Μινωικών οικισμών και πιθανότατα στη περιοχή
υπήρχαν εργοστάσια Πηλοπλαστικής..
Ξεκινήσαμε μέσα από το χωριό περπατώντας στα στενά σοκάκια και συνεχίσαμε
στον χωματόδρομο με πορεία προς τον νότο. Ο χωματόδρομος ακολουθεί πορεία
παράλληλα με το βαθύ ρέμα που κατεβαίνει από τα ορεινά της Τσίβης και είναι
γεμάτο από μεγάλους πρίνους.Μετά από μισή ώρα περπάτημα βρισκόμαστε
μπροστά σε μια στάνη όπου ο βοσκός μαζί με την γυναίκα του και τον γιό του
μας καλοσορίζει ξαφνιασμένος από την παρουσία των δεκαεννέα πεζοπόρων στην
περιοχή του, και μάλιστα πρωί-πρωί Κυριακής.
Περνάμε από την δεύτερη πηγή στην περιοχή που οι ντόπιοι την ονομάζουν όχι άδικα
Η ΑΡΙΣΤΟΛΟΧΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Ενώ ήταν ο Διοσκουρίδης, τον 1ο αιώνα μ.Χ., που πρώτος συνιστούσε το φυτό σαν
βοήθημα στον τοκετό, η χρήση του για τα δεινά των γυναικών (στους γυναικείους
πόνους) "ορίζεται" από τις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Εκείνη την περίοδο, ο Ιπποκράτης
το θεωρούσε χρήσιμο στη θεραπεία γυναικών που έπασχαν από έλκη ή πόνους στα
πλευρά. Ο Θεόφραστος (372-286 π.Χ.) αναφέρει ότι το φυτό χρησιμοποιούνταν για να
θεραπεύει ανωμαλίες της μήτρας, δαγκώματα ερπετών και πληγές στο κεφάλι.
Ο Πλίνιος, σύγχρονος του Διοσκουρίδη, πίστευε ότι, αν λαμβάνονταν με βοδινό κρέας
αμέσως μετά από τη σύλληψη, η Αριστολοχία θα επισφράγιζε τη βεβαιότητα της γέν-
νησης ενός αρσενικού παιδιού. Σύμφωνα με τον Θεόφραστο, γερό μελίρρυτο κρασί,
στο οποίο είχαν προστεθεί κομμάτια από τη ρίζα της Αριστολοχίας, προκαλούσε ύπνο.
χρόνια και ένωναν τον οικισμό με τα γύρω χωριά. Μπορεί να περπατήσει κανείς από
τις Τάπες μέχρι το Λασίθι,περνώντας από τις πηγές Χαλασά και Κυνηγού,να φτάσει
στην αρχαία Λατώ,στην Κριτσά, στoν κάμπο των Λακωνίων,να βαδίσει πάνω σε
τμήματα μονοπατιών που δεν έχουν ακόμα καταστραφεί αλλά και πολλά άλλα που
περιμένουν τους λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας να τα ανακαλύψουν.
Η ορειβατική ομάδα ξεκίνησε μια τέτοια πεζοπορία στην περιοχή γύρω από τις Τάπες
την τελευταία Κυριακή πρίν το Πάσχα του 2011 στις 17 του Απρίλη. Σκοπός μας ήταν
να φτάσουμε να φτάσουμε μέχρι την περιοχή Βόινα με τις πηγές ,ψηλά πάνω από τις
Τάπες και την Κριτσά
Το χωριό Τάπες βρίσκονται δυτικά του κάμπου των Λακωνίων, σε υψόμετρο πάνω
από 500 μ. είναι κτισμένος ο υστερομινωικός οικισμός Τάπες. Φέρεται ως ένα από
τα αρχαιότερα χωριά του Μεραμπέλλου με συνεχή παρουσία από τα Μινωικά χρόνια
Το όνομα πιθανόν να προέρχεται από το Τάπης (λατινικό Tappas λατινικό Tapes
δηλαδή υπόστρωμα, χαλί) και ίσως έχει μορφολογική προέλευση.
Κατά τον Απόστολο Μακράκη, το όνομα ίσως έχει σχέση με τη λέξη "πέρασμα"
καθώς ένα σημαντικό μονοπάτι ξεκινούσε από το Μέσα Λασήθι, περνούσε κάτω
από τη Τζίβι και τη Πηγή Κυνηγού για να καταλήξει στα "Χάνια" των Ταπών.Οι
Τάπες ανήκουν σήμερα στο Δημοτικό Διαμέρισμα Κριτσάς. Με την απογραφή του
Διαμερίσματος Κριτσάς, σύμφωνα με στοιχεία που προέρχονται από επεξεργασία
του αρχείου της στατιστικής υπηρεσίας για την απογραφή πληθυσμού του 2001, ο
πραγματικός πληθυσμός ανέρχεται σε 113 κατοίκους. Διατηρεί ακόμη τα παρα-
δοσιακά χαρακτηριστικά του κρητικού χωριού που κυρίως η απασχόληση των
κατοίκων λόγω της μορφολογίας και δυσκολίας ύπαρξης νερού έχει κύρια ασχολία
την κτηνοτροφία. Σε έγγραφο του 1577 αναφέρεται σαν Tapes και του 1580 σαν
Tappes (με 107 κατοίκους) Στις περιοχές Μικρός και Μεγάλος Κάστελος και στη
θέση Καμάρες υπάρχουν λείψανα Μινωικών οικισμών και πιθανότατα στη περιοχή
υπήρχαν εργοστάσια Πηλοπλαστικής..
Ξεκινήσαμε μέσα από το χωριό περπατώντας στα στενά σοκάκια και συνεχίσαμε
στον χωματόδρομο με πορεία προς τον νότο. Ο χωματόδρομος ακολουθεί πορεία
παράλληλα με το βαθύ ρέμα που κατεβαίνει από τα ορεινά της Τσίβης και είναι
γεμάτο από μεγάλους πρίνους.Μετά από μισή ώρα περπάτημα βρισκόμαστε
μπροστά σε μια στάνη όπου ο βοσκός μαζί με την γυναίκα του και τον γιό του
μας καλοσορίζει ξαφνιασμένος από την παρουσία των δεκαεννέα πεζοπόρων στην
περιοχή του, και μάλιστα πρωί-πρωί Κυριακής.
Αφήνουμε τον βοσκό και ξεκινάμε πορεία ανηφορική νοτιοδυτικά στις πλαγιές της
Τσίβης.Τα κατσίκια και τα πρόβατα τρέχουντρομαγμένα να μας αποφύγουν ενώ στα
αυτιά μας αντηχούν τα μελωδικά κουδουνίσματα τους.Ακολουθούμε το στενό μονο-
πάτιπου ανεβαίνει φιδογυριστά ανάμεσα στα θυμάρια που μοσκοβολούν ενώ η γη
είναι διάσπαρτη από κίτρινες ασφοδελίνες.Το όμορφο μονοπάτι σκαλισμένο σε
βράχους ψηλά πάνω από μια ρεματιά, μας φέρνει σε ένα καταπράσινο πλάτωμα με
μικρά λιβάδια γεμάτα ανθισμένες αχλαδιές.
Περπατάμε στο μονοπάτι ανάμεσα στις πανέμορφες ανθισμένες αχλαδιές και ακούμε
από μακριά την μελωδία του νερού,που γίνεται όσο πλησιάζουμε πιό δυνατή και βρι-
σκόμαστε μπροστά σε μια πηγή ένα θαύμα της φύσης με καθαρό σαν κρύσταλλο,
γάργαρο νερό που βγαίνει μέσα από την γή και οδηγείται στην μικρή στέρνα από ένα
όμορφο σκαλιστό ξύλινο αυλάκι(η οδηγός μας η Χάρις μας πληροφορεί ότι το ξύλινο
αυλάκι έχει τοποθετηθεί από την περίοδο του 1940 και διατηρείται χάρις στην συνεχή
Δεν χορταίνουμε να δροσιζόμαστε στην πηγή πίνουμε και να ξαναπίνουμε,ενώ ταυτό-
χρονα ξυπνάνε όλες οι αισθήσεις μας. Βλέπουμε καλύτερα την απίστευτη θέα στον
κόλπο του Μεραμπέλλου με τα Στειακά βουνά στο βάθος, κάτω από τον ελαφρά συν-
νεφιασμένο ουρανό που παίζει με τις ακτίνες του ήλιου, ακούμε πιο δυνατά το κελά-
ηδισμα των πουλιών, μυρίζουμε όλα τα αρώματα που βγάζουν τα αγριολούλουδα,και
τα θυμάρια γαληνεύει η ψυχή μας… Δεν θέλουμε να φύγουμε, αδειάζουμε το παγούρι
μας από ότι νερό κουβαλάμε και το γεμίζουμε με το νερό της πηγής για να ξανα-
ζήσουμε αυτή τη στιγμή αργότερα,ενώσυνεχίζουμε την πορεία μας πρός τα πάνω.
Περνάμε από την δεύτερη πηγή στην περιοχή που οι ντόπιοι την ονομάζουν όχι άδικα
"στα νερά",όταν ο καιρός απόφασίζει με λίγες ψηλές σταγόνες να μας τρομάξει.Και
αφού βλέπει ότι δεν τα καταφέρνει με την πρώτη ξαναπροσπαθεί ενώ βρισκόμαστε
δίπλα σε δύο τεράστιους πρίνους που όμως το πυκνό φύλλωμα τους μας προστατεύει
από τις σταγόνες της βροχής.Την προσοχή μαςτραβά ο κορμός του ενός που έχει στην
κυριολεξία ενσωματώσειστον κορμό του ένα μεγάλο βράχο,ενώ χαμηλά στην γή
παρατηρούμε να είναι φυτρωμένες τις αριστολοχίες,τα μικρά αυτά εντυπωσικά
λουλούδια που θυμίζουν μικρά μουσικά όργανα,ή και ολλανδικές πίπες του 19ου
αιώνα (όπως η πίπα του Sherlock Holmes).
αιώνα (όπως η πίπα του Sherlock Holmes).
ΑΡΙΣΤΟΛΟΧΙΑ Η ΚΡΗΤΙΚΗ (Aristolochia Ccretica)
Η Αριστολοχία είναι μία μεγάλη οικογένεια λουλουδιών με περισσότερα από 500
είδη. Το όνομα της προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις άριστος + λοχεία γιατί στην
αρχαιότητα πίστευαν ότι διευκόλυνε τον τοκετό. Με αντίστοιχό όνομα συναντάται
και στα αγγλικά, όπου ονομάζεται birthwort, που σημαίνει βότανο της γέννας. Οι
Αριστολοχίες έχουν ύψος μέχρι 70 εκατοστά, ενώ υπάρχουν και κάποιες αναρ-
ριχώμενες. Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι το άνθος τους με το σωληνοειδές
σχήμα, που πλαταίνει στο χείλος. Συνήθως είναι ανοιχτόχρωμο στο ξεκίνημα του
και καταλήγει σε μωβ ή καφέ αποχρώσεις στις άκρες του. Τα φύλλα του φυτού
έχουν καρδιοειδές σχήμα. Η περίοδος ανθοφορίας του είναι νωρίς την άνοιξη.
Αναπτύσσονται συνήθως σε χαμηλότερα και μεσαία υψόμετρα.Τα λουλούδια
αναπτύσσονται στις μασχάλες του φύλλου. Είναι φουσκωτά και σφαιροειδή στη
βάση, συνεχίζουν σα μακρύς σωλήνας στο περιάνθιο, καταλήγοντας σε έναν
έντονα χρωματισμένο λοβό με σχήμα γλώσσας. Δεν υπάρχουν καθόλου πέταλα
(που να σχηματίζουν τη στεφάνη κάλυκα άνθους). Αυτά τα λουλούδια έχουν έναν
εξειδικευμένο μηχανισμό γονιμοποίησης. Τα φυτά είναι αρωματικά και η ισχυρή
τους μυρωδιά προσελκύει τα έντομα. Το εσωτερικό μέρος του περιάνθιου σωλήνα
είναι καλυμμένο με τρίχες, που δρουν σαν εντομοπαγίδες. Αυτές οι τρίχες μαραί-
νονται έπειτα, απελευθερώνοντας το έντομο, που έχει ήδη καλυφθεί με τη γύρη
αναπτύσσονται στις μασχάλες του φύλλου. Είναι φουσκωτά και σφαιροειδή στη
βάση, συνεχίζουν σα μακρύς σωλήνας στο περιάνθιο, καταλήγοντας σε έναν
έντονα χρωματισμένο λοβό με σχήμα γλώσσας. Δεν υπάρχουν καθόλου πέταλα
(που να σχηματίζουν τη στεφάνη κάλυκα άνθους). Αυτά τα λουλούδια έχουν έναν
εξειδικευμένο μηχανισμό γονιμοποίησης. Τα φυτά είναι αρωματικά και η ισχυρή
τους μυρωδιά προσελκύει τα έντομα. Το εσωτερικό μέρος του περιάνθιου σωλήνα
είναι καλυμμένο με τρίχες, που δρουν σαν εντομοπαγίδες. Αυτές οι τρίχες μαραί-
νονται έπειτα, απελευθερώνοντας το έντομο, που έχει ήδη καλυφθεί με τη γύρη
Η αριστολοχία η Κρητική είναι ενδυμικό είδη της Ελλάδας, ενώ είναι γνωστό και
με τα ονόματα : αμπεδοκλαδόιζα, στιβάλια του λαγού, μεγάλο βοτάνι, στη Μάνη
το λένε μαουτιά, λαγηνάκι, στην Μακεδονία φλομονόχορτο, πικρόριζα, και
Η ΑΡΙΣΤΟΛΟΧΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Ενώ ήταν ο Διοσκουρίδης, τον 1ο αιώνα μ.Χ., που πρώτος συνιστούσε το φυτό σαν
βοήθημα στον τοκετό, η χρήση του για τα δεινά των γυναικών (στους γυναικείους
πόνους) "ορίζεται" από τις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Εκείνη την περίοδο, ο Ιπποκράτης
το θεωρούσε χρήσιμο στη θεραπεία γυναικών που έπασχαν από έλκη ή πόνους στα
πλευρά. Ο Θεόφραστος (372-286 π.Χ.) αναφέρει ότι το φυτό χρησιμοποιούνταν για να
θεραπεύει ανωμαλίες της μήτρας, δαγκώματα ερπετών και πληγές στο κεφάλι.
Ο Πλίνιος, σύγχρονος του Διοσκουρίδη, πίστευε ότι, αν λαμβάνονταν με βοδινό κρέας
αμέσως μετά από τη σύλληψη, η Αριστολοχία θα επισφράγιζε τη βεβαιότητα της γέν-
νησης ενός αρσενικού παιδιού. Σύμφωνα με τον Θεόφραστο, γερό μελίρρυτο κρασί,
στο οποίο είχαν προστεθεί κομμάτια από τη ρίζα της Αριστολοχίας, προκαλούσε ύπνο.
Bλέποντας ο καιρός ότι δεν κατάφερε να μας τρομάξει,μιας και εμείς συνεχίζαμε την
πορεία μας που είχε σαν στόχο το διάσελο περίπου στα 1000 μ. βόρεια,έβγαλε ένα
εντυπωσιακό ήλιο που οι ακτίνες του μας πέτυχαν την ώρα που φτάναμε στο εντυ-
πωσιακό "μπαλκόνι" με την άπλετη θέα πάνω από σχεδόν όλη την επαρχία μας.
Ξεκουραστήκαμε για λίγο απολαμβάνοντας την ζεστασία από τον ήλιο προσπαθώντας
να διακρίνουμε όσα περισσότερα μέρη διέκριναν τα μάτια μας στον ορίζοντα ανάμεσα
στα βουνά και στις κορφές τους,ενώ ανακαλύπτουμε εκεί ψηλά σκεπασμένο κάτω
από μια μεγάλη πέτρα ένα ένα μικρό αλλά όμορφο πέτρινο πηγάδι που παλαιότερα
γέμιζε με νερό και εξυπηρετούσε τους κτηνοτρόφους της περιοχής.
Μπροστά μας η πλαγιά κατεβαίνει μέσα στην ρεματιά και την ακολουθούμε καθώς
μας οδηγεί μέσα από ένα μικρό φαράγγι μερικές δεκάδες μέτρα πάνω από τους δυό
οικισμούς των Ταπών.Το όμορφο μονοπάτι μας σιγά σιγά μας φέρνει στα πρώτα
σπίτια του μεγαλύτερου οικισμού,ενώ με μια μικρή παράκαμψη στα αριστερά μας
βρισκόμαστε μπροστά στο παλιό Χάνι των Ταπών (πάνω από το παράθυρο είναι
σκαλισμένο "1929") με το όμορφο πέτρινο πατητήρι,και μετά από λίγο αφού
δισχίζουμε τις πεζούλες με τις ελιές ,τερματίζουμε την διαδρομή μας μπροστά
στην πέτρινη βρύση δίπλα στην μικρή πλατεία στον πρώτο οικισμό των Ταπών
βρισκόμαστε μπροστά στο παλιό Χάνι των Ταπών (πάνω από το παράθυρο είναι
σκαλισμένο "1929") με το όμορφο πέτρινο πατητήρι,και μετά από λίγο αφού
δισχίζουμε τις πεζούλες με τις ελιές ,τερματίζουμε την διαδρομή μας μπροστά
στην πέτρινη βρύση δίπλα στην μικρή πλατεία στον πρώτο οικισμό των Ταπών
μετά από τρείς ώρες και σαράντα πέντε λεπτά. Μετά από λίγο στου Σταυρακάκη
στα Λακώνια τελειώνουμε με τον καλύτερο τρόπο την περιπέτεια μας απολαμβά-
νοντας τους μεζέδες που μας είχε ετοιμάσει σχολιάζοντας τις όμορφες στιγμές
στα Λακώνια τελειώνουμε με τον καλύτερο τρόπο την περιπέτεια μας απολαμβά-
νοντας τους μεζέδες που μας είχε ετοιμάσει σχολιάζοντας τις όμορφες στιγμές
που αποκομίσαμε περπατώντας σε μία ακόμη περιοχή της υπέροχη ανοιξιάτικης
φύση του τόπου μας.
φύση του τόπου μας.
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου